Føroya Umhvørvi í tølum ? 1999

Onnur útgáva av »Føroya umhvørvi í tølum, 1999« er útkomin.

Frágreiðingin gevur eitt yvirlit yvir kanningar av umhvørvisligum týdningi, sum verða framdar í Føroyum. Vit hava valt at tikið stórar partar av tí fyrru útgávuni »Føroya Umhvørvi í tølum, 1997« við í hesa útgávuna. Serliga er hetta galdandi fyri økir, har vit ikki hava fingið nýggj tøl síðan. Afturat teimum evnum, sum vóru við í fyrru útgávuni, eru eisini tveir nýttir tættir tiknir upp: bakteriologiskar kanningar av salmonella í føroyskum fugli, sum verður nýttur til matna, og ein umhvørvisindikator sum burturkastnøgd.

Frágreiðingin er skrivað soleiðis, at hon í stuttum gevur eina yvirlitsmynd av úrslitum frá teimum kanningum, sum eru framdar. Dentur er lagdur á ávís djór, annaðhvørt tí tey eru av týdningi sum matvøra ella tí tey, orsakað av livihátti og útbreiðslu, eru hóskandi at siga nakað um føroyska umhvørvið.

Ætlanin við frágreiðingini er, at tær kanningar, sum verða gjørdar í Føroyum, ella sum hava týdning fyri fatanina av føroyska umhvørvinum, kom almenninginum til kunningar. Frágreiðingin skal kunna nýtast av lærarum og næmingum í framhaldsflokkum, lesandi, politikarum og fólki yvirhøvur, sum eru áhugað í umhvørvisviðurskiftum.

Tey, sum hava arbeitt við hesi útgávuni eru: Heidi Gregersen, høvuðsskrivari, Heilsufrøðiliga Starvsstovan, Maria Dam, Heilsufrøðiliga Starvsstovan, Eilif Gaard, Fiskirannsóknarstovan, Trygvi Vestergaard, Fróðskaparsetur Føroya, Kjartan Nordby, Apoteksverkið, Bryndis á Dunga, Heilsufrøðiliga Starvsstovan, Birna Mørkøre, Heilsufrøðiliga Starvsstovan. børn Spíran (útibarnagarðurin)

42 børn Inni á Gøtu 20 børn Býlingahúsið undir Fjalli 20 børn Býlingahúsið á Flat 16 børn afturat á Lítlaskógi 10 børn afturat í barnagarðurin á Argjum.

Tilsamans er hetta 128 børn.

Tá ið tey seks plássini á Velbastað verða løgd afturat, kemur talið upp á 134 nýggj ansingarpláss hesi seinastu fýra árini.

Harafturat eru pláss fyri 250 børn á Frítíðarskúlanum og hann tekur ikki meiri enn hesi somu 250 børnini.

Sostatt eru 384 børn komin upp í skipanina afturat hesi seinastu fýra árini.

Umroknað eru tað 96 børn í miðal um árið hesi seinastu fýra árini.

Í næstum verður harafturat útbygt, so at 100 pláss verða útvegað afturat. Talan er um 60 pláss á einum stovni í Vesturbýnum. Men harafturat skulu tvey býlingshús byggjast út, so at tey fáa tikið 20 børn afturat í part. Tey seinastu av hesum plássunum verða liðug komandi summar.

Men harumframt fara 180 børn úr skipanini eftir summarferiuna, tí tey fara úr skúla. Sostatt fara 280 børn at sleppa í skipanina tað næsta árið.

Í løtuni standa 465 børn á bíðilistanum.

Tá ið tey 280 børnini eru sloppin inn, verða sostatt 185 børn á bíðilistanum, um barnatalið verður tað sama sum nú.

Í 1996 gjørdi Býráðið sær ein málsetning sum segði, at 30 pláss skuldi útvegast um árið í 10 ár, tó soleiðis at økingin støðugt skuldi vera í samsvari við tann tørvin. Sostatt skuldi tørvurin verið nøktaður í 2006.

Men veruligi tølini vísa, at hóast býráðið hevur útvegað tríggjar ferðir so nógv pláss, sum málsetningurin var, so er bíðilistin vaksin úr 289 børnum, upp 465 børn.

Og tá ið útbyggingarnar, sum eru ígongd, verða lidnar næsta summar, er bíðilistin komin niður í 185 børn, um barnatalið verður tað sama, sum nú.

Ein ørsøkin til gongdina er tað stóra talið av tilflytarum. Ein onnur orsøk er, at dagrøktin er sett til 300 børn, men í løtuni klárar skipanin bert 250 børn, tí tað eru ov fáir dagrøktarar. Somuleiðis eru fleiri fólk komin aftur í arbeiðið og hava tí brúk fyri barnaansing.