Nú eg siti frammanfyri skerminum, við deyðsboðunum enn sjongrandi í oyrunum, eru tankarnir so fløktir. Eg veit ikki rættuliga, hvussu eg skal byrja, tí tú og deyðin hoyrdu líkasum ikki saman og eg vil siga tær farvæl.
Eg havi verið burtur nú í hálvt annað ár, og tá vit skiltust var tú frískur og ferðugur. Tú ynskti mær alt tað besta úti í heimi. Eitt sindur øvundsjúkur var tú, og tú vísti tíðuliga, at tú ikki var so fegin um at okkara vegir skulu skiljast eitt bil. Mundi tú gruna framtíðina, slíkt kemur fram í tonkunum, nú tú er farin.
Eg kendi teg sum starvsfelaga, og seinastu mongu árini hevur tú verið ein partur av mínum gerandisdegi. Ein ikki so lítil partur. Eg eri fegin um at hava lært teg at kent, at hava havt teg sum vinmann. Frá í fyrstuni at vera stjórin, so gekk skjótt tann vegin, at tú eisini gjørdist vinur. Ein rættur vinur. Tú var ikki líka glaður, hvussu tað gekk hjá mær. Tú føldi við mær, tá tað gekk illa, sýndi kærleika, og hjá tær hevði tað størri týdning at skilja heldur enn sjálvur at verða skiltur. Eg takki tær fyri hendan eginleikan.
Tín líðingarsøga gjørdist stutt og svár, og eg luttók slettis ikki í henni eins og familjan og hinir starvsfelagarnir á Sosialinum. Ikki fyrr enn ein starvsfelagi vitjaði meg um jólini, fekk eg rættuliga at vita, hvussu sjúkur tú var vorðin. Eg hugsaði at skriva tær eitt bræv, men ov seint, nú er tú deyður.
Heilt óskiljandi er tú tikin frá okkum, tú, sum skuldi átt nógv góð ár eftir, um vit mannabørn ráddu. Tú, sum átti familju og hevði so nógv at liva fyri. Illa ber til at leita eftir eini meining við deyðanum. Vit menniskju skilja hann ikki. Vit bert merkja hansara køldu hond og vita, hvussu svárur hann er fyri okkum. Vit mugu bert trúgva, at tann altvaldandi er góður, og at vit ein dag fara at síggja hansara ætlan við okkum og okkara næstu. Hetta er tó so ógvuliga lítil troyst hjá teimum, sum missa. Hjá tykkum, Karlu og børnunum. Tit hava verið sterk, gævi tit framhaldandi fáa neyðugu styrkina.
Kristjan var eitt náttúrunnar barn. Hann elskaði náttúruna og skapannarverkið. Hann sá og legði í geyma í náttúrunu nógv, sum vanlig fólk slett ikki leggja merki til.
Tá tú arbeiðir tætt saman við einum menniskja, so fert tú at kenna, hvussu árið gongur hjá hesum. Tú veit, hvat tín næsti tekst við og hvat upptekur hann. Eitt nú dámdi Krisjani væl at fáast við gæs. Eg minnist ein mánadag á Sosialinum, har meginparturin av degnum gekk við at tosa um ein túr hann hevði gjørt til Syrðadals á Streymoynni eftir gæsnum í vikiskiftinum. Hann hevði nýtt ein heilan leygardag og kom ikki heim fyrr enn á náttartíð. Hann hevði rikið tær allan vegin aftur til Havnar og hevði notið hvørt fet hann steig. Hjá honum snúði tað seg ikki bert um at fáa gásaflokkin Havnar. Nei, hann livdi við náttúruni suðureftir og kendi hvønn stein og hvørja túgvu. Minnini frá barnaárunum í náttúruni dagaðu fram aftur og hann gleddist við skapannarverkið. Eg gjørdist heilt hugtikin av hansara frásøgustíli og hansara evnum at eygleiða og eg hugsaði: »Hvussu leingi kann hann halda fram við at fortelja um hendan túr?« Eg nevndi aftur gásatúrin týsdagin og mikudagin við. Øll vikan okkara millum gekk við at tosa um nátturuna í Suðurstreym og vit kundu havt hildið fram. Krisjan kundi verið stórur rithøvundur. Hann hevði, eins og Steinbeck og aðrir rithøvundar, eyga fyri smálutunum og tað er júst tað sum ger ein frásøgumann áhugaverdan.
Krisjan var eisini bergtikin at tí einfalda. Av teimum fyrstu stóru uppfinnilsunum og hvussu tey riggaðu. Teir stóru og snotiligu bátarnir á Skálatrøð søgdu honum ikki so nógv. Men lítla fýramannafarið við seglinum var honum til stóra gleði. Hann gjørdist ongantíð liðugur at undrast á, hvussu hetta lítla seglið kundi føra bátin trygt fram. Stóru framkomnu motorarnir í bátunum á Skálatrøð søgdu honum heldur einki. Men fekk hann ein gamlan motor við einum sylindara og gløðihøvdi, so skuldi tú sæð ljósið í andlitinum. Hann undraðist á tað einfalda.
Tú var eisini úti í heimi Krisjan og tey árini evnaðu teg til mann. Tú gjørdist ongantíð troyttur av at greiða frá vakurleikanum í Grønlandi. Tíni eygu vóru so deiliga objektiv og kanska var tú føddur ov seint. Hevði tú verið føddur fyri góðum hundrað árum síðan, so kanska tú hevði møtt Roald Amundsen. Hann hevði kanska biðið teg koma við sær á Suðurpólin og fekk tú hetta tilboð, so tók tú av upp á standandi fót. Tíðin á donsku sendistovuni í Ankara var fast prentað í minninum. So fast, at tá tú flutti í nýggja skrivstovu á Sosialinum, so gavst tú henni eyðkenda grøna arabiska litin. Tú var takksamur fyri árini úti í heimi.
Í dag siga vit tær farvæl, eg sjálvur í tonkunum úti í heimi og øll tit onnur heima í Føroyum. Tú livdi ikki til fánýtis, og tín góða ávirkan fer at koma fram fyri okkum, tá brúk er fyri henni. Títt arbeiðspláss, sum tú gavst so nógv, er sært og skelkað av missinum, men vit fara at minnast teg á leiðini fram. Hóast tú nú er farin, so hevur tú ikki fyri seinastu ferð hálað í smílibondini á Sosialinum, og smílið ger lívið so nógv lættari at bera.
At sige verden ret farvel
I livets gry og livets kvæld
er lige tungt at nemme;
Det lærtes aldrig her på jord,
var, Jesus, ej du I dit ord
Hos os, som du er hjemme.
Men kommer døden førend du,
kom da I løn, og kom I hu,
hvor mørkt det er I graven!
Omstrål mig, så jeg glemmer den,
salv øjet på din syge ven,
så jeg han se Guds-haven!
Kom I den sidste nattevagt
I en af mine kæres dragt,
og sæt dig ved min side!
Og tal med mig, som ven med ven,
om hvor vi snart skal ses Igen
og glemme al vor kvide.
(Grundtvig)
Singapore tann 13. januar 1997
Jústinus Eidesgaard
