Manijeh Elsa Modi
Forkvinna í Bogan,
- felagið fyri samkynd lesandi og ung
Tøkk til landsstýrismannin í almanna- og heilsumálum Hans Paula Strøm, løgtingsmenn fyri Tjóðveldis- og Javnaðarflokkin: Finnur Helmsdal og John Johannessen, tøkk til tænastuveitarar og pressuna. Stóra tøkk til framúr tónleikarar: Jens Marna, Hanus, og Havnarkórið við Ólavi Hátún á odda.
Tit gleddu okkum, og gjørdu okkum løtuna í miðbýnum so hugnaligan. Fyri fyrstu ferð kendist tað hjá nógvum samkyndum sum um, at vit høvdu eitt pláss í samfelagnum her heima á klettunum. Tøkk til tykkum, sum við lesarabrøvum og øðrum, gjørdu vart við okkara støðu, og tykkara stuðul til ábøtur tess. Tøkk til Amnesty, sum ger vart við mannarættindini hjá okkum, sum hjá øllum øðrum. Tað rørdi hjartastreingir, og gleðir mangt eitt sárt hjarta.
Nú síggja vit aftur ljós fyri framman: Kanska ber tað allíkavæl til, at seta lóggávu í verk í Føroyum, sum verjir um tey samkyndu á sama hátt sum hinir minnilutar: Smá trúarsamfeløg, fólk við øðrum húðaliti /uppruna osv. T.d. munnu flest halda, at øll skulu hava somu løn fyri sama arbeiði - eisini tey samkyndu. Tað kann lógin um "Forboð móti mismuni á arbeiðsmarknaðin" tryggja teimum samkyndu, á sama hátt sum tað verjir aðrar minnilutabólkanir í samfelagnum. Vit vilja tí mæla til eitt uppskot, sum er soljóðandi (haldi mær til góðar við donsku orðingarnir):
A) Lov om forbud mod forskelsbehandling på grund af race m.v.
[lov nr 289 af 9. juni 1971 med ændringer af lov nr. 357 af 3. juni 1987]
§ 1. Den, som inden for erhvervsmæssig eller almennyttig virksomhed på grund af en persons race, hudfarve, nationale eller etniske oprindelse, tro eller seksuelle orientering nægter at betjene den pågældende på samme vilkår som andre, straffes med bøde, hæfte eller fængsel indtil 6 måneder.
Stk. 2. På samme måde straffes den, som af nogen af de i stk. 1 nævnte grunde nægter at give en person adgang på samme vilkår som andre til sted, forestilling, udstilling, sammenkomst eller lignende, der er åben for almenheden.
§ 2. Loven omfatter ikke uagtsomt forhold.
§ 3. Er en af de i § 1 nævnte overtrædelser begået af et aktieselskab, andelsselskab eller lignende, kan der pålægges selskabet som sådant bødeansvar.
§ 4. Sager om overtrædelse af denne lov behandles som politisager.
(Ein nógv meira umfatandi arbeiðsmarknaðarlóg er nú komin í gildi í Danmark - sum tó tikist ov umfatandi, at taka til viðgerðar í Føroyum.)
Aftrat arbeiðsmarknaðinum finnast tær báðar paragraffirnar í revsilógina - eitt sum umfatar princippir fyri døming av brotsverkum, og eitt fyri niðrandi almenn úttalilsi:
B) § 81. Det skal ved straffens fastsættelse i almindelighed indgå som skærpende omstændighed,
1) at gerningsmanden tidligere er straffet af betydning for sagen,
2) at gerningen er udført af flere i forening,
3) at gerningen er særligt planlagt eller led i omfattende kriminalitet,
4) at gerningsmanden tilsigtede, at gerningen skulle have betydeligt alvorligere følger, end den fik,
5) at gerningsmanden har udvist særlig hensynsløshed,
6) at gerningen har baggrund i andres etniske oprindelse, tro, seksuelle orientering eller lignende,
7) at gerningen er begået i udførelsen af offentlig tjeneste eller hverv eller under misbrug af stilling eller særligt tillidsforhold i øvrigt,
[&]
C) Lovbekendtgørelse nr. 215 af 24. juni 1939: Straffeloven, som senest ændret ved anordning nr. 134 af 2. marts 2004.
§ 266 b. 34) Den, der offentligt eller med forsæt til udbredelse i en videre kreds fremsætter udtalelse eller anden meddelelse, ved hvilken en gruppe af personer trues, forhånes eller nedværdiges på grund af sin race, hudfarve, seksuelle orientering, nationale eller etniske oprindelse eller tro, straffes med bøde, hæfte eller fængsel indtil 2 år.
Hesar paragraffir gera ikki annað enn, at geva samkyndum somu rættindi, sum eitt nú smá trúarsamfeløg í Føroyum fáa til tess at tryggja teirra mannarættindi. Soleiðis kunnu øll virka og liva í frið við vernd frá lógávuvaldinum.
Vit vóna, at ráðstevnan og orðaskiftið var við til at varpa ljós um korini hjá teimum samkyndu, og tær ábøtur í lóggávuni, sum høvdu bøtt um lógarrinnar vernd av teirra mannarættindi, á jøvnum føti við hinum minnilutunum: Trúgv, etniskan og nationalan uppruna, húðalit osv. Øll hava vit loyvi at vera her á - síð um síð. Sum Eygló Aradóttir úr Íslandi segði: Minst 55 % av føroyingum eru í familju við, ella kenna onkran samkyndan heilt væl. Lati okkum vera við til, at skapa góð og livilig kor hjá teimum her á klettunum, soleiðis at eisini samkynd á jøvnum føti við øðrum kunna kenna seg vælkomnan heima hjá okkum, og vera búgvandi her.
Til allar síðst tvey serstøk tøkk aftrat: Ein serlig heilsan til Vigdís Finnbogadóttir, sum hóast tað, at hon ikki kundi luttaka, sendi: "tær bestu heilsanir, og ynski um eina góða og fruktbæra ráðstevnu, um dýrabæru menniskjarættindi í samfelagnum". Tað var gott at vera ynkst góðan byr, av so royndum og kendum heimspolitikara.
Ein serstøk tøkk til Magnus Madsen sála, sum andaðist herfyri 86 ára gamal. Áðrenn hann doyði 15. september, náddi Magnus at vísa sín stuðul til tey samkyndu. Magnus mundi sostatt vera elsti luttakarin í hátíðarhaldinum fyri tey samkyndu á Vaglinum 27. august í Havn. Tøkk til Magnus, við familju. Títt kvika, livandi sinni verður saknað.
