sið og ta søk, sum tann fyribyrgjandi parturin í fráhaldssakini stendur fyri. Eini hundrað børn og ung hugnaðu sær saman í einum tiltaki, sum minnir tey á, at ein kann hugna sær uttan rúsdrekka og umganga [...] landið. Og børnini stuttleikaðu sær óført. Hillarnar tømdar Nakað seinni komu pylsur og grill afturat á torgið. So nú stóð onki annað mát við hetta. Sólin hevði nú upployst tann tætta mjørkan og fylti dalin [...] bjørtu strálum og vísti okkum tey høgu fjøllini aftur og tann bláa himmal. So tey, sum høvdu saknað hagatúrini fyrr á degnum, nýttu høvið nú. Børnini høvdu ilt við at velja millum ?tivoli? og annað spæl kring
keðiligar óvanar við sigarettum og rúsdrekka, á hyllina, og hevur fingið sær sunnari og betri vanar ístaðin. Roykja minni Eitt úrslit av kanningini vísir, at ítróttur og annað frítíðarvirksemi hevur serstakliga [...] ímillum, hvussu illa ung fólk roykja og, hvussu nógvan ítrótt tey íðka. Tað vísir ein nýggj føroysk, íslendsk kanning, sum akkurát er almannakunngjørd. Firouz Gaini á Fróðskaparsetrinum og Jón Sigfússon, á [...] viðurskifti hjá teimum ungu í Føroyum og í Íslandi. Í hesum sambandi vóru drekkivanar, roykivanar, ítróttarvanar og onnur viðurskifti hjá ungdóminum í báðum londunum kannað og síðani eru samanberingar gjørdar
málið, um ung og rúsdrekka og málið um at lækka ferðadráttin hjá ungum lesandi. Seinasta málið tey viðgjørdu er um, at føroyskir fólkaskúlar skulu koma við teldum, ið næmingarnir brúka til royndir og próvtøkur [...] so at ung yvir 16 ár kunnu keypa rúsdrekka, ið hevur eina promillu undir 10%. Grundgevingin frá flokkinum, ið kom við uppskotinum var tann, at tey mettu at um aldursmarkið á sølu av rúsdrekka undir 10% [...] seinastu dagarnar hava 32 ung úr fýra ymiskum føroyskum framhaldsdeildum roynt seg sum tinglimir. Vit hava tosað við tvey teirra, Magnus Heinason, sum var formaður í Mentanarnevndini og Jasmin Mote, sum var
leysan av rúsdrekka. Rúsevni Tað var tann tíð, tá vit kundu fegnast um, at okkara ungdómur ikki brúkti rúsevni. Men tann tíð er farin, og vit mugu ásanna, at nøkur ung bæði brúka og selja rúsevni, og at so [...] Fútaskrivstovuni. Síðani hava vit leigað í Vágsbotni og í Gongini, og nú er adressa okkara Húsabrúgv 13 ein sonn perla, ið liggur millum Havnar Kirkju og Hotel Hafnia, sum vit leiga frá Brøðrum Marstein [...] niðurstøða við uppskoti um møguliga revsing og eftirlit av Kriminalforsorgini, og kanska eisini um sertreytir t.d. at fara í viðgerð móti misnýtslu av rúsdrekka/rúsevnum, at lata vatnroyndir eftir nærri
kendi Martin Kúrberg, tí hann hevði verið í Klaksvík og tosa við tey ungu í hennara vinaskara um rúsevni. Hon visti, at hann kendi til ung og misnýtslu, og at hann brendi fyri at hjálpa ungum í slíkum støðum [...] aftur til Rúnu, og bað hana koma á Blákrossheimið mánadagin. Hetta var ein fríggjadag. Rúna er glað, orkufull og fyrikomandi, og hon kendi seg skjótt væl á heiminum, hóast málbólkurin og tørvurin hini á [...] við hennara tørv. – Eg varð væl móttikin, tá eg kom inn, og eg bleiv skjótt væl við øll hini, sum vóru har, sigur hon, og sipar til eldri kvinnur og menn, sum serliga stríðast við rúsdrekkamisnýtslu. – Hóast
útsetast. " Børnum og teimum ungu skal tryggjast ein uppvøkstur, sum er fríur fyri rúsdrekka- og rúsevnismisnýtslu. " Rúsevnisfríar Føroyar. " Medisinsku og sosialu skaðaárinini av rúsdrekka- og rúsevnismisnýtslu [...] lu. " Rúsdrekka- og rúsevnispolitikkur skal orðast á øllum arbeiðsplássum. " Talið av rúsdrekka- og rúsevnisfríum umhvørvum skal økjast. " Viðgerð fyri rúsdrekka- og rúsevnismisnýtslu. " Fyribyrgjandi [...] Endamál og ætlan Landsstýrið heldur, at endamálið við einum rúsdrekka- og rúsevnapolitikki skal vera, at: " Rúsdrekkamisnýtslun sum heild skal minka. " Byrjunaraldurin tá ung byrja at drekka rúsdrekka, skal
uttan vit og skil.
Tí mælir Gigni til, at børn og ung undir 18 ár ikki drekka alkohol, og at ung annars drekka so lítið sum til ber.
- Sum ungur skalt tú finna teg sjálvan í einum nýggjum kroppi. Heilin [...] Nú summarið er í hæddini, og festivalar og stevnur eru hvørt vikuskifti, eru ráðini hjá Gigni, sum veitir heilsutænastur til børn og ung, at hesi lata tónleikin vera “rúsin”, sum stovnurin tekur til. - [...] Heilin mennist nógv, og tínir vinir broytast eins nógv og tú. Hetta setir stór krøv til tín, og tí er tað ein fyrimunur, at tú í skiftinum millum at vera barn og vaksin, fært royndir við at vera saman við øðrum
ldrinum. Tá ung fylla 18 ár, gerast tey myndug, og samstundis fáa tey eina røð av rættindum. Tey fáa valrætt og valbæri, tey kunnu fáa koyrikort, hava loyvi at keypa rúsdrekka, tubbaks- og nikotinvørur [...] samrøðuna millum tvær 9 ára gamlar smágentur í Føroyum. Onnur genta spyr hina ”Kemur tú at spæla í dag?” og hin svarar ”Tað hevði eg tímað ordiliga væl, men eg kann ikki. Eg skal giftast í dag”. Hetta ljóðar [...] at t.d. kann ein genta, sum er 9 ár, giftast við einum manni, sum er 75 ár, um foreldrini hjá henni og maðurin ynskja tað. Tey skulu bara biðja antin Ríkisumboðið ella Familjufyrisitingina um loyvi til
saman við rúsdrekka, sigur Pál Weihe, sum er formaður í Fólkaheilsuraðnum og sum hevur undirskrivað tilmælið til landsstýrismannin. - Børn og ung eru farin at drekka orkudrykkir sum sodavatn, og á handi [...] nýggja rákið ímillum børn og ung, at tey eru farin at drekka alsamt størri nøgdir av orkudrykkjum. Í orkudrykkjum er nógv koffein og onnur stimbrandi evni fyri miðnervalagið og tað kann vera vandamikið [...] væl og virðiliga á skelti, at tað eru stimbrandi evni í hesum drykkjum og at tey kunnu vera heilsuskaðilig í stórum nøgdum, serliga saman við rúsdrekka. Eisini mælir Fólkaheilsuráðið frá, at børn og ung
Rúsdrekka- og Narkotikaráðið er farið undir eitt nýtt átak saman við løgregluni. Endamálið er at kunna foreldur at børnum frá 6. flokki og uppeftir um vandan við rúsevnum og rúsdrekka. Tað eru teir báðir [...] Jákup Thomsen frá Rúsdrekka- og Narkotikaráðnum og Regin Jørgensen frá løgregluni, sum ferðast kring landið. Kunningin er skipað soleiðis, at øll foreldur fáa boð um at koma á foreldrafund, og har leggja teir [...] Teir leggja dent á at vísa foreldrum á tey serligu tekin, sum ung vísa, tá tey eru farin at nýta rúsevni. Vanligt er at draga gardinurnar fyri, og ein serligur roykur er eisini í rúmum, har roykt hevur verið