ODDAGREIN: Rúsevni og skylda at boða frá

So hendi tað aftur, at ein bilur kem­ur við Norr­ønu­ við rús­evn­um til Før­oya við tveim­um monnum, sum halda seg hava lump­að bæði toll­vald og løg­reglu – og rætti­liga kunna skora kass­an upp á góð­varn­ar før­oy­ing­ar, sum fegnir keypa smugl­ara­vøruna fyri hóp­in meira, enn dansk­ir mis­nýt­ar­ar mugu lata á gøt­u­num í Danmark.

Løgregla og tollarar hava verið so mikið snild, at tey ikki avdúkaðu menn­i­nar á bryggj­uni, men hava lat­ið teir koma í sam­band við sínar før­oysku med­­sam­an­svornu brots­menn her á landi, sum á henda hátt hava sæð sær lík­indi at for­vinna sær peng­ar upp á at sáa tað fræ­ið í før­oysk­an ung­dóm, sum heilt víst fer at skaða summi fyri lív­ið – og sum tíverri mangan førir til at fólk í óføri við óhugnaligum avleiðingum.
Tað er ikki av ongum, at rús­evna­dóm­ar eru harðir. Onkur vil halda, at teir ikki eru nóg harðir. Vit kenna summar av hesu­m ó­heið­ur­ligu per­són­um. Onk­ur teirra eru so mik­ið frek­ir, at teir venda aftur ferð eftir ferð – hó­ast teir hava sitið fleiri ár í fongsli – og so ganga teir akkurát líka frek­ir og smíl­ast mill­um okk­um – og byrja av nýggjum.
Onkur nýggjur legst afturat. Hes­ir ungu menn, sum kanska hava havt á­lit mill­um fólk, spæla høgt spæl og satsa sær rest­ina av lívi­num at verða eyð­kend­ur sum rús­evn­a­smugla­ri.
Rúsevni eru ein stórur trup­ul­leiki – eis­ini í okk­ara lítla sam­fel­ag. Toll­vald og løg­regla nýta nógva orku upp á at av­dúka smugl­ar­ar, men tað tyk­ist ikki vera nóg mik­ið. Tað er kort­ini sera und­run­ar­vert, at tað skal bera so mik­ið væl til hjá bak­monn­u­num at halda søl­uni gang­andi. Vit vita, at talan er sam­vitsk­u­leys­ar per­són­ar, sum ikki himpr­ast við at draga onn­ur upp á tráð – í síni eir­ind­a­leysu trá­an eft­ir at tjena pengar upp á ein tann mest lús­uta og mann­mink­andi mát­an, sum hugs­ast kann, har tú set­ir lív­ið hjá øðr­um í veð fyri at fóta tær sjálv­um, bara tí at tú sjálvur ert skeivt und­an­kom­in.
Men vit eru so fá í hesum landi – vit plaga at reypa av, at øll kenna øll. Og tá øll kenna øll, so eiga slík­ir lít­­is­­verd­ir persónar ikki at kunna reka slíkt virk­semi í frið. Vit hava øll okkara frá­boð­an­ar­skyldu – og tað er okk­ara skylda at boða frá, tá vit vita um fólk, sum fá­ast við slíkt virk­semi – bæði tá tal­an er um vin­ir, um starvs- ella skúla­fel­ag­ar og um børn okk­ara.
Hetta er ein trup­ul­leiki, sum vit í okk­ara lítla sam­fel­ag eiga at koma til lívs ella í øll­um før­um at halda á ein­um sera lág­um støði.