onnur etisk mál, sum krevja stórt varsemi í miðlunum, skal nakað skilagott spyrjast burturúr. Her kann eg nevna fosturtøku, ílegumanipulering og onnur sera prinsipiell og eym mál. Slík mál eiga ikki at [...] okkara mentan og okkara lívsvirði ikki drukna sendifloyminum. Semja er um, at KvF skal hava gott føroyskt mál í sínum sendingum og at Kringvarpið skal ansa eftir, at sendingar ikki kunnu skaða sálarligu og [...] dømi um mál, sum í substansi lítlan týdning hava havt, men orsaka exponeringini í vikur og mánaðir gerast høvuðsmálini. Eitt dømi um hetta er uppskotið um 266,b. Fyri mítt viðkomandi eitt mál, sum bert
fram fyrstu ferð á Charlottenborg í 1936 og luttók síðani javnan á donskum framsýningum. Ruth Smith Føroysk list, í professionellari merking, byrjar við listamálaranum Sámal Joensen-Mikines. Mikines, sum var [...] ir til íbúðina hjá Janusi. Anniki dugdi umframt sítt móðurmál, finskt, svenskt og onnur europeisk mál. Tá ið tey finsku børnini komu til Danmarkar, bleiv hon eitt slag av sambindingarliði millum tey og
um at byrja eina søgu og at seta nakað í verk. Tað er ein spurningur um at seta sær nøkur felags mál og samskipa arbeiðið í hesum landinum útfrá egnum fortreytum. Tað er ein spurningur um at skapa eitt [...] rættvíst samfelag og at skapa eitt sjálvberandi samfelag. Tað arbeiðið er ikki liðugt, hóast vit vinna á mál í tí formliga partinum við einum nýggjum sáttmála við Danmark og vit fáa egna grundlóg. Tað arbeiðið [...] Tí eiga vit - tvørturum floksmørk - at kunna semjast um at leggja karmarnar um eitt sjálvstøðugt føroyskt samfelag. Eitt samfelag, har vit sjálvandi eisini fara at vera ósamd, um hvussu virðini skulu býtast
frumsýndur í annaðkvøld. Gunnvá Zachariasen hevur umsett svenska leikin hjá Niklas Rådstrøm til føroyskt. Ein leikur, sum varð skrivaður í 2006 og frumsýndur í Bretlandi trý ár seinni, í 2009, 16 ár eftir [...] fer hon á pall saman við Kjartani Hansen og donsku Tine Gotthelf. Tey bæði Gunnvá og Kjartan tosa føroyskt, meðan Tine tosar danskt. Á tíðindafundi mikumorgunin fingu fjølmiðlarnir ein forsmakk upp á leikin [...] Staðfestast má, at tað sær ómetaliga áhugavert út – og at tað avgjørt ikki virkar ónatúrligt, at tvey mál verða tosað á pallinum, skuldi nakar ivast í tí. Undanfarnu leikirnir hjá Tvazz, »Køksdrotningarnar«
»sleta«. Í móðurmálsorðabókini finna vit harafturímóti sagnorðini, at »sleta« og at »sleða« (gamalt mál; at sleða grót og tøð). Harumframt hava vit sagnorðið, at »aka«. EIN SKREIÐA: Navnorðið, ein »skreiða« [...] eisini til. Tað merkir: ein skari av bátum/skipum og ein skreiðibreyt. KAVI: Kavi er eitt serligt føroyskt orð. Kortini siga vit »snjóhvítt«. AT HILLA: Eg helt »hilla« vera suðuroyarmál. Tað sigur móður
visti ikki um mítt mál kundi brúkast, mítt fátæksliga havnarmál. Tí er bókin ein paralell mynd. - Um hetta mundið tosaði eg nógv við Magnus Dam Jacobsen í Keypmannahavn, hann hevði sama mál og somu bakgrund [...] tá. Tú kanst verða róst í hel og tað er øgiliga ringt at liva upp til. At bókin er týdd til onnur mál er stuttligt, men í roynd og veru hevði tað tann týdning, at eg varð yvirrend av útlendskum tíðindafólki [...] bakgrund sum eg. Vit vildu ikki finna okkum í, at fyri tað um vit vóru fødd á einum stað var okkara mál ikki nóg gott. Tí var tað eisini eitt slag av uppreistri og treiskni, at vit kortini fóru at skriva, sigur
in er ikki sjálvur málfrøðingur og hevur ikki aðrar fortreytir enn tær, at hann hevur talað hetta mál í sjeyti ár, hevur verið fólkaskúlalærari í 8 ár og tá eisini undirvíst í føroyskum og hevur eisini [...] fjaldi - læsa, lasti - ræka, rakti - svælur, svalligur o.s.fr.. Men sjálvandi er hetta eitt torført mál. Við slíkari rættskriving høvdu fylgt fleiri einsnevni (t.e. orð við ymsari merking, sum verða stavað [...] skrivað henni nøkur orð", sum fleiri føra fram sum eina grundgeving fyri at varðveita ð-ið. Eitt annað mál er, at henda hugsháttar setningsskipan tíverri er við at hvørva úr okkara máli. Tað er tað vorðið vanligt
enskt mál og teirra stavseting. Komin í arbeiði við handritum hjá Hammershaimb gjørdist tað honum greitt, at tann skriftmálabúnin, sum føroyskt her hevði fingið, hevði ov lítið samsvar við føroyskt gerandismál [...] Men tað, at hann á Garði (Regensen) kom at búgva saman við íslendingi, sum bæði lærdi hann íslendskt mál og kveikti í honum áhugan fyri tí norrøna, og so tann tilburður, at Hammershaimb í 1884 ein dagin kom [...] danska serfrøðinginum í enskum máli í sínari tíð, hvørs vísindaligu rit fleiri vóru týdd til fremmand mál, og hvørs lærubøkur enn í mínari barna- og ungdómstíð vóru tær mest brúktu í skúlunum. Um Hammershaimb
støði í teirri sannføring hjá fyrst og fremst omanfyri nevndu útlendingum, at føroyskt skuldi ikki vera nakað veruligt mál, bert niðurslitnar loyvdir eftir av tignarliga fornmálinum og ikki nóg fullfíggjað [...] ??????? Við millumbilum kemur alment fram um, hvussu illa stendur til við førleikanum at skriva føroyskt. Soleiðis frættist herfyri um kanning, sum vísti, at tey ungu nú á døgum duga illa at stava, eru [...] í útsjónd sum íslendska fyrimyndin, í staðin fyri at halda seg til ektaðu mammuna, okkara føroyska mál. Veruleikin er jú tann, at málið er vorðið kroyst inn í ein skrivligan búna, eina miðaldar-brynju,
verða við til at fáa í lag eitt føroyskt bókmentafelag, sum m.a. skuldi savna føroyskt mentanartilfar av mannamunni, geva slíkt út í bókum, fáa bíbliuna týdda til føroyskt og miða ímóti at fáa til vega føroyska [...] máli Rasmus Rask (1787-1832), sum gjøgnum handritini hjá Svabo hevði fingið ávíst innlit eisini í føroyskt mál, og hildið var, at tá høvdu føroyingar fingið sína endaligu rættskriving. Men ikki allir vóru [...] meta teir sum egið fólk við rætti til at nýta egið mál í øllum viðurskiftum, var politiski meirilutahugburðurin tó so niðurgerandi fyri okkara fólk og mál, at bæði tann ungi Hammershaimb og vinmaður hansara