kundi hoyra til dagligt mál hjá onkrum lurtara, so at hann helt, at tílíkt átti ein at vita, sum skal eitast at vera kønur í føroyskum máli. Men tað er tað, sum er so merki¬ligt við mál¬in¬um í hesum lítla [...] Juel Arge skeyt upp at nevna hann. Fyrimyndin fyri útvarpstáttinum Orða¬bók¬ini var tátturin Íslenzkt mál, ið Jakob Benediktsson og sam¬starvs¬menn við Orðabók Háskóla Íslands stóðu fyri. Tá ið Jóhan Hendrik [...] orðafelli av sín¬um ein¬tingum, ja, frá summum komu heil orðasøvn. Eisini fekst ikki sørt burtur úr mál¬burð¬in¬um í brøvunum sjálv¬um. Tað, sum sermerkir flestøll brøvini frá lurtarunum, er, hvussu væl
avgerandi spurningurin, sum veljarin kann seta eini samgongu eftir 6 árum er, hvørji mál hon rakk samanborið við tey mál, sum sett vóru. Aðalsetningurin, sum fráfarna samgonga setti sær, var at veita føroyingum [...] Hvussu kann tað bera til, at ein samgonga setir sær so høg mál, men røkkur so stutt? Og hvat var tað, sum gjørdi munin millum tey øki, har mál vóru rokkin og har tey ikki vóru rokkin? Haldi meg hava lisið [...] viðmerkingar til fráfarna landsstýrið, at tey halda, at samgongan misti megina, tá ið fólkaatkvøðan um føroyskt fullveldi varð avlýst. Sjálvur eri eg als ikki samdur við teimum. Tey avgerandi mistøkini vóru eftir
in eru samdir um at skipa landsstýri og politiska samgongu á Føroya Løgtingi. Samgongan hevur sum mál at skipa breitt samstarv. Ríkisrættarliga støðan Yvirskipaði parturin Málið er at greiða viðurskiftini [...] millum Føroya og Danmarkar. Hetta skal gerast við lóg, so løgtingið hevur heimild at yvirtaka øll mál, undantikið málsøki, sum viðvíkja ríkiseindini. Uttanríkismál Vit skulu hava størri ávirkan á utta [...] myndugleikar skulu tryggja sær innlit í og ávirkan/avgerðarrætt á øll uttanríkis- og verjupolitisk mál, ið hava týdning fyri Føroyar. Samráðingar verða tiknar upp við donsku stjórnina um at lógartryggja
in eru samdir um at skipa landsstýri og politiska samgongu á Føroya Løgtingi. Samgongan hevur sum mál at skipa breitt samstarv. Ríkisrættarliga støðan Yvirskipaði parturin Málið er at greiða viðurskiftini [...] millum Føroya og Danmarkar. Hetta skal gerast við lóg, so løgtingið hevur heimild at yvirtaka øll mál, undantikið málsøki, sum viðvíkja ríkiseindini. Uttanríkismál Vit skulu hava størri ávirkan á utta [...] myndugleikar skulu tryggja sær innlit í og ávirkan/avgerðarrætt á øll uttanríkis- og verjupolitisk mál, ið hava týdning fyri Føroyar. Samráðingar verða tiknar upp við donsku stjórnina um at lógartryggja
verður brúkt í almenna rúminum. Málsliga ávirkanin er risastór, tí tilvitað ella ótilvitað er tað mál og mentan, ið fær føroyingin at kenna seg sum føroying. Vónandi fer hennara egni málsligi og mentanarligi [...] nevndini, byrjaði at fáa eitt veruligt skap. Hendingin var sum so søgulig, kanska eitt tekin um, at føroysk parlamentarisma var hvokkin, ella búgvin so frægt, at tilbar at gera semjur yvir tíð, sum kundu halda [...] emjuna vegna Tjóðveldi. Tað var við bjørtum vónum, at vit hugsaðu um framtíðina, táið komið var á mál. Minnist serliga væl kvøldið, táið øll mentanarnevndin sat í javnaðarrúminum á gamla apoteki, og skuldi
æt) tað í felag, at teir bygdu á eitt humanistiskt ella hugvísindaligt grundarlag, og at bókmentir, mál, søga og skaldskapur vóru ein natúrligur og samrunnin partur av teirra andaliga universi. Nyttuhugtakið [...] skúlanum lærdu vit sálmar og føroyskar sangir. Í kirkjuni sungu vit danskar sálmar, tí tá var eingin føroysk sálmabók. Í mínum egna heimi hoyrdu vit ævintýr, søgur, sagnir og kvæðir. Føroyskur dansur og kvøðing [...] tann tónleikur eftir Mozart, sum í dag verður brúktur til at linna neyðina hjá fólkum við tunglyndi. Mál og heimsborgaraskapur Hetta, eg her havi nevnt, er sjálvandi bara ein lítil partur av tí teggju av
sera álvarsamt mál. Tó hetta má danska forsætisráðið gera greitt. So leingi tað ikki verður gjørt, stendur útlegging Zachariasar um gomlu einaveldisheimildirnar sterkari.Eitt annað mál, sum til ber at [...] fyrrverandi og núverandi ríkismørk føroyinga ræður, kemur Hvítabók til, at ymisk sjónarmið eru um hetta mál, og niðurstøða er eingin. Nú hevur ein borgari, sum hartil er stjórnmálafrøðingur, granskað hetta ivamál [...] allar treytir, er ikki vist, at niðurstøðurnar verða tiknar til eftirtektar, men tað er heilt annað mál. Um ein lækni, sum starvast á rannsóknardeildini hjá eini tubbaksfyritøku, skrivar eina vísindaliga
einari størri, sterkari, sunnari og kappingarførari útflutningsvinnu. Tað eru nógv greið tekin um, at føroysk vinna ikki megnar at kompensera eina minking í ríkisstuðulinum og ongi útlit eru fyri at hetta hendir [...] kann kallast - skjóta fyrst, spyrja aftaná. Politiskt er blokkstuðulin skerdur uttan greið mið og mál - halda fyri eygu og oyru og vóna síðan, at okkurt hendir í sambandi við ein sjálvberandi búskap. Men [...] nú av. Ítøkilig politisk tiltøk ímóti sjálvberandi búskapi Tað gevur ikki meining politiskt at seta mál um ein sjálvberandi búskap uttan ítøkjulig tiltøk, sum stuðla uppundir eina málarættaða og skipaða
okkara reduceraða alfabet, og tað ið sagt verður er føroyskur málpolitikur og føroysk stavseting. Neyðugt er at tillaga mál okkara soleiðis, at tað á føroyskum ber til at lýsa tekniskan útbúna, teknisk [...] naka annað. Treytirnar vóru tær somu fyri øll, bæði fyri upptøku og próvtøku. Vónandi verður ein føroysk journalistútbúgving, sum talað verður um, á einum stigi, so hon verður góðkend aðrastaðni enn í Føroyum
tilgongd, har Føroya fólk verður kunnað út í æsir um hetta mál, samstundis sum tað verður Føroya fólk, ið tekur ta endaligu avgerðina um føroyskt fullveldi. Búskapargongdin Við árslok er vanligt at gera [...] arbeiðir saman við kommunum við at finna eina loysn á hesum álvarsmáli og vónandi verður komið á mál fyrst í komandi ári. Eisini fíggingin hjá kommunum eftir ár 2000 verður viðgjørd og ásett. Kommunuálitið [...] okkum av hondum. Standa vit saman, tað veri seg persónliga ella samfelagsliga, megna vit at náa tey mál, vit hava sett okkum. Árið 1998 royndist væl, og eg fari at bera Føroya fólki eina stóra tøkk fyri