afturhvarvið av eini fólksligari eindarmentan. Eindarmentan føroyinga er helst ikki til longur. Skuldi nakar ivast um hetta er rætt, so er bert at líta at ungdómi okkara, framtíðarinnar føroyingum. Vit síggja [...] til, sum Italia og Týskland. Her síggja vit eina menning, ið er eyðkend av tjóðarbygging og propaganda um tilvitsku um tjóðina og tað tjóðskaparliga. Munurin á hesum aktørum er, at fyrri bólkurin fór frá [...] ig og vandamikil, tí henda leið er fødd úr romantiskum lendi. Habermas heldur, at hetta er óbrúkiligt í einum fleirmentaðum samfelag og í einum modernaðum samfelag. Her liggur kjarnin í mínum uppreistri
royndir. Her hugsar Marita Rasmussen ikki minst um toskin. - Toskastovnurin er okkara týdningarmesti fiskastovnur, men lívfrøðingar hava boðað frá, at hann er undir lívfrøðiliga markinum, so hann er stak illa [...] troyttir ov hart. - Og tað er væl hugsandi, at støðan, sum fiskiflotin er í beint nú, er eitt gott høvi til at fáa stovnarar bygdar upp aftur. Sostatt heldur hon, at hetta er eitt gott høvi til at minka [...] Men tað er tað ikki longur, tí nú eru eisini teir stovnarnir illa fyri. Sostatt hevur fiskiskapurin hjá lemmatrolarunum flutt seg og nú dúva teir mest upp á upsan. - Spurningurin er so um tað er mest rationelt
meldast, og fylgjast upp, óansæð hvør hevur ábyrgdina av dálkingini, tað verið seg vinnulívið her, um oljan kemur uttanífrá, ella um vit sjálvi eiga ábyrgdina, sigur Heðin Mortensen. [...] Borgarstjórin í Havn Heðin Mortensen er staddur í Nuuk, men yvir telefonina varð hann kunnaður um stóra oljulekan, og frá honum eru boðini greið: - Hetta gongur ikki longur! - Vit kunnu ikki liva við, [...] løgregluni. Kommunan hevur sambært honum ferð eftir ferð heitt á løgregluna í dálkingarmálum, men hetta er sambært Heðini Mortesen, sum at sláa í ein kodda. - Eg havi givið greiðan ordra um, at hetta skal meldast
og harvið er ikki vandi fyri, at tær verða seldar til útlendingar eins og galdandi er í Onglandi. So ein kann siga, at her kemur oljupeningur væl við hjá fiskivinnuni í Hetlandi. Annars er størsta inntøkan [...] dag eru nógvar milliardir krónur. Hagtøl vísa, at talan er um einar 5 milliardir men helst er rætta talið nærri teimum 10 milliardunum. Talan er so um bæði váðafúsar grunnar, ið stuðla ymsum vinnulívs [...] Verður olja funnin við Føroyar, er tað eingin loyna, at hetlendingar fegnir síggja, at oljan verður flutt til oljuterminalin í Sullom Voe heldur enn í land í Føroyum. Tað er umleið sami teinur til Hetlands
komu 800 tangaskip til Sullom Voe um árið, nú er talið 200. Stórir goymslumøguleikar eru í Sullom Voe, nú virksemi her er minkað seinastu árini, so her er eisini pláss fyri føroyskari olju og gassi í [...] byggifyritøkan Articon innrás í Hetlandi. Í báðum førum er eisini talan um virksemi, sum onkursvegna er relaterað til oljuvinnuna. Stórt virksemi er vestan fyri Hetland, og hetta setir støðugt størri krøv [...] liggja fjaldar í undirgrundini vestan fyri Hetlandi. Nokk er til av gassi tey næstu 50 árini heldur hann. Og har er eisini nógv olja, sum kanska er torførari at fáa upp. Feløgini royna so eisini at viðgera
havt fyri okkum, sigur hann. Spurningurin er so, hvørt hesi orðini gera nakran mun mótvegis leiðsluni í Smyril Line. Her verður hinvegin víst á, at tann dýrkaða oljan, eitt stórt orkukrevjandi skip og hækkandi [...] Hervið steðgar siglingin uppá Hetland. Um hetta sigur Tummas Magnussen: - Tað er við sorgblídni at vit gera hetta, men tað er ein sannroynd at vit hava mist pening við hesi siglingini. Vit kunnu tí ikki [...] fíggjarliga kunnu teir á Smyril Line staðfesta. Men tíðindini um hetta skapa ikki fagnaðarróp í Hetlandi. Her hevur hetlendski partaeigarin í Smyril Line, Shetland Developement Trust boðað frá tiltøkum at steðga
ið kann vera so mikið altjóðakendur, at her er eins hugaligt og lokkandi at búgva og arbeiða her sum í Keypmannahavn, Oslo, Reykavík ella Aberdeen. Líka sum oljan hevur skapt spennandi bústaðar- og arb [...] hendur í favn her heldur. Tvørturímóti fara vit at skapa karmar og bjóða øki fram til nýggju vinnuna í hesum parti av høvuðsstaðnum eisini. Men oljuvinna er meira enn bara vinna, tí hon er eisini ein n [...] Heldur ikki mugu vit gloyma at skapa umstøður fyri útlendingarnar, sum koma hendavegin, tá oljan er funnin, og her hugsi eg eisini um møguleikar fyri altjóða undirvísingartilboðum. Samanumtikið kann ein olju-
útbúgving. Ilt er at siga, hvat “tað góða lívið” er, men sambart National Geographic hava vit eitt tað vakrasta umhvørvið í heiminum at liva tað í, og vit hava eina serstaka og livandi mentan, sum er verd at [...] ílegugransking, onkur annar biotøkni. Og so er tað grøn orka. Sambart Jarðfangi er so mikið nógv orka í sjóvarfallsstreyminum um Føroyar, at um vit kunnu temja hana, so er hon ikki einans nóg mikið til alla orkunýtslu [...] at vitja. Tað er hetta, sum er okkara støði og grundarlag, sum vit hava fingið at røkja og hjúkla um og verja og styrkja og menna og byggja víðari á. Áðrenn bilarnir og maskinurnar komu og gjørdu umhvørvið
verður, at tað er føroyskur kapitalur, er tað nú tað, so vítt eg havi fingið við, so er tað ein ensk fyritøka, sum er við í ætlaðu byggingini á Sundi, og tað er sjálvandi í lagi, bara tað ikki er danskt, men [...] hesi vinnu og at ætlanin er, at tað verður løgd ein støð á Drelnesi, verður hugt at viðurskiftunum í sambandi við veður og vind, so er Trongisvágsfjørður uttan iva tann besti her á landi. Tá hetta danska [...] fyritøku, eisini borgarar í Tórshavnar kommunu. Tá talan er um útlendskan pening í føroyskum fyritøkum, so er tað eingin loyna, at nærum øll vinna her á landi hevur útlendskan kapital. Hyggja vit at alivinnuni
búgva her enn tað gera í dag og til at bera byrðarnar í hesum samfelagnum. -Men útilokar tú harvið, at føroyska samfelagið, longu áðrenn oljan er funnin, fer út og fyrireikar seg, soleiðis at man er betri [...] víðari, at tað er greitt, at tá hesi fýra feløgini, StatoilHydro, Faroe Petroleum, Atlantic Petroleum og DONG søkja um eitt so stórt øki, og har tey ætla at skjóta seismikk yvir eitt umráði, sum er 3200 kilometrar [...] li! -Tað er greitt, at ein oljuvinna fer at ávirka eitt so lítið land sum Føroyar. Vit rokna ikki at sleppa undan tí finna vit olju. Man kann altíð seta kanningar í verk, men spurningurin er, hvat ger