sum skapar samanhald og tilknýti til bygdina. Úrval av bókmentum Joensen, Jóan Pauli. 1987. Fólk og mentan. Føroya Skúlabókagrunnur. Tórshavn. Joensen, Robert. 1974. Høgtíðir og veitsluhald á vetri. Klaksvík
og á ymsum uttanlandsferðum. Jens hevur í øllum sínum skúlaarbeiði fjálgað væl um føroyskt mál og mentan. Á ymsum socialum media skrivar hann ofta beinrakin orð um málburð og -brúk. Harumframt er hann eisini
eftir føroyskar høvundar og handrit, ið annars lýsa føroyska bókmentasøgu, tónleikasøgu, filmssøgu, mentan og siðsøgu. Landsbókasavnið hevur tónleikasavn, ið er skrásett í Føroyska tonleikalistanum. Í savninum
medvirkar, og har hann fegnast um at hansara “barndómsdalur” verður varðveittur fyri eftirtíðina. Mentan og laksur Tað, sum James hevði bestan hug at greiða frá, var um sína upprunamentan heima í Kitlope [...] týdning fyri fólkið á leiðini. Fyri indianarar var hann, umframt føði, ein týðandi partur av teirra mentan. James greiddi fyrst frá um ”the first salmon”, t.v.s. fyrsta laksin í árinum, sum kemur niðan í [...] fjórðingum eftir bert fáum árum. Í 1884 varð gjørd ein lóg, sum bannaði indianarum at dyrka sína trúgv og mentan. Alt hetta beindi fyri nógvum av teimum gomlu totempelunum. Men seinni er virðingin fyri gomlu mentanini
ímóti øllum forsagnum. 42 ættarlið av fólki hava bygt hetta landið og skapað tjóð. Hava skapað mál og mentan og framburð og varandi virðir. Tað er eitt dagligt bragd. Og tað er ein ótrúlig, dýrmett gáva til [...] fáum er beskorið. Eitt ríkt tilfeingi – bæði á sjógvi, landi, í luftini og í okkara fólki, vinnu, mentan og felagsskapi. Pengarnir úr Danmark fara ikki til tey, ið eru ringast fyri, men verða brúktir til
ímóti øllum forsagnum. 42 ættarlið av fólki hava bygt hetta landið og skapað tjóð. Hava skapað mál og mentan og framburð og varandi virðir. Tað er eitt dagligt bragd. Og tað er ein ótrúlig, dýrmett gáva til [...] fáum er beskorið. Eitt ríkt tilfeingi – bæði á sjógvi, landi, í luftini og í okkara fólki, vinnu, mentan og felagsskapi. Pengarnir úr Danmark fara ikki til tey, ið eru ringast fyri, men verða brúktir til
Europa (og tengjast at Íslandi), fara tey ungu av álvara at rýma av landinum, meðan tíð er. Føroysk mentan og føroyskt mál fer tá so líðandi í skjala-og forngripagoymsluna. Í mínum ungu døgum var eg á donskum [...] regluliga vitja heim til reiðrið í Føroyum. Betri kann tað valla vera. Hetta er ein liður í okkara mentan. Men nú hava vit vongskorið hesar okkara dýrabaru flytifuglar. Tí teir eru bøgur. Á, den stóra
tey grundleggjandi korini í øllum samfelagsviðurskiftum. 11. Mentan og útbúgving Útbúgving av ungdómsinum má byggja á kristna, føroyska mentan. Gjørd verður ætlan fyri útbúgvingarverkið við atliti til framtíðar
vit kunnu kalla, kundi tá havt ført til, at tað fyri langari tíð síðani hevði verið beint fyri hesi mentan. Ein mentanarleivd - ella meira rætt kanska »eitt arrogant hugmøðisligt villfarilsi«, ið hevur verið [...] Tað negativa hevði tá verið, at rávøran hevði komið uttaneftir, og at okkara fiskivinnurelateraða mentan rættiliga skjótt hevði farið í søguna so hvørt, sum fiskiflotin hevði minkað burtur í einki. Upp
vit kunnu kalla, kundi tá havt ført til, at tað fyri langari tíð síðani hevði verið beint fyri hesi mentan. Ein mentanarleivd - ella meira rætt kanska »eitt arrogant hugmøðisligt villfarilsi«, ið hevur verið [...] Tað negativa hevði tá verið, at rávøran hevði komið uttaneftir, og at okkara fiskivinnurelateraða mentan rættiliga skjótt hevði farið í søguna so hvørt, sum fiskiflotin hevði minkað burtur í einki. Upp
