Frásøgan um Lot

Birita Lamhauge Jóansdóttir
Ålborg
Eivind O. Simonsen
Viby J


Kennir tú frásøgnina um Lot? Hendan spurning set­ir Jenis av Rana í einum les­arabrævi í bløðunum herfyri. Boðskapurin í hesi frásøgn tykist  ífylgi Jenis  at vera, at hetta er ein søga um kærleika Guðs og samstundis er hetta ein ávaring um, hvat kann henda einum samfelag, sum vendir Guðs orði bakið. Alt gott um hetta.
Nú kenna vit eisini frá­søg­una um Lot, men tá vit lesa hesa frásøgn, so er tað nakrar heilt aðrar støður, ið vit øtast um, og hetta eru støður, sum vanliga ikki verða viðgjørdar, og tí halda vit, at vit eiga at draga hesar støður fram.
Tað fyrsta, sum vit leggja merki til er hetta, at Lot  ein gudsrøkin og rættlatin maður  er sinnaður at geva døtur sínar til allar mennirnar í bý­num, so at hesir kunnu hóp­neyðtaka tær (1. Mós 19:8). Fyri okkum er hetta ein heldur løgin kærleiki at hava til síni børn. Ikki tí, hesin faðirkærleiki er onki ein­dømi í bíbluni. Í Dóm­ara­bókini kapitul 19 lesa vit um ein annan pápa  eisini gudsrøkin og rætt­latin  sum fær vitjan av ein­um fremmandum manni og hjákonu hansara. Hesin pápin himprast heldur ikki við, at geva dóttur sína til øll mannfólkini, so hesir kunnu hópneyðtaka hana. Dótt­urin slapp tó undan, men hjá­kon­an bleiv neyðtikin alla nátt­ina og seinni skorin í 12 stykk­ir.
Tað næsta, sum vit leggja merkis til, í frásøgnini um Lot, er eitt annað dømi um hendan serliga kærleika mill­um Lot og hansara døtr­ar. Tað er tá døtrar Lots gera av, at tær vilja hava samlegu við pápa sínum fyri at gerast við barn. Tær realisera sína ætlan og gerast av sonnum eisini við barn  við sínum egna pápa. Hvat sigur bíbli­an til all­an hendan ólevnað? Ikki eitt orð. Ongin fordøming av hes­um. Tað einasta, sum skrivað verður um Lot er, at & Lot var ein rættvísur maður (2. Pæt 2:7).
Jenis skrivar eisini Frá­søgnina um Sodoma og Go­morra boðar ein Gud, sum gjølla fylgir við Skaparverki sínum. Nágreiniliga visti Hann, hvat fyrifórst í bý­un­um báðum - og tað píndi Hann. Hetta passar ikki, og Jenis veitir sjálvur tað skrift­stað, sum mótsigur hansara útsøgn.  rópið um Sodoma og Gomorra, tað er stórt, og synd teirra er ógvuliga svár. Eg fari tí nú niður at vita, um tað er so, at tey hava borið seg so illa at, sum tað ljóðar, eftir rópinum, ið komið er til Mín, ella ikki - Eg vil hava tað at vita! (1. Mós 18:20-21). Ella v.ø.o. Eg havi hoyrt nógv ræðuligt um hesar býir, men nú eri eg also noyddur at koma nið­ur og sjálvur kanna, um tað veruliga er so. Vildi ein al­vitandi gud havt fyri neyð­ini at kanna tílíkt?
Hetta er so tað, sum vit eisini fáa burturúr við at lesa frásøguna um Lot. Onnur, ið lesa hesa frásøgn, leggja bara dent á søguna um, at tey homoseksuellu vóru oydd vegna sín  í Guds eyg­um  ótespiliga livihátt. Lot og hansara ótespiliga atferð verður tagd í hel. Tað virkar fyri okkum, sum man tilvitað velur tær frásøgnir burturúr bíbliuni, sum einum sjálvum dámar, meðan man letur restina liggja. Tað er frá­søgan um Lot og tey homo­sexuellu, sum skal forteljast; tann VERULIGA søgan um Lot verður fjald.
Um vit kenna Jenis rætt so skrivar hann hetta fyri at vísa á, at vit føroyingar ikki eiga at viðtaka lógir sum loyva hesum ólevnaði. Vit eiga ikki so mikið sum at viðtaka lógir, ið gera tað ólógligt at speireka og dis­kriminera hesar minni­luta­bólkar. Bíblian er jú greið í síni niðurstøðu hes­um viðvíkjandi. Tað er tó soleiðis, at bíblian eisini er reiðuliga greið í nógvum øðr­um viðurskiftum. Viður­skifti, sum eins og tann veru­liga søgan um Lot, ikki altíð vera søgd frá ella havd á lofti. Vit hava í øðrum les­­arabrøvum víst á, at tað longu nú finnast nógvar lóg­ir í føroyska lóggávuni, sum als ikki samsvara við bíbliunnar orð. Dømini vóru m.a. um neyðtøku (5. Mós 22:28-29) og trælahald (3. Mós 25:44). Vit fingu tó aldrin eitt svar uppá, hví (kristnir) politikarar í Før­oyum ikki stríðast sum úlvar á skóg fyri at broyta lógirnar soleiðis, at tað ikki bara er í spurninginum um tey sam­kyndu, at okkara lógir eru í samsvar við bíbliuna. Kanska Jenis er maður fyri at geva okkum eitt svar?!?