Verður ætlanin hjá samgonguni um at lækka skattin hjá fyritíðarpensjónistum, sett i verk soleiðis sum hon nú liggur í kortunum, verða tað serliga tvey øki í landinum, sum verða hart rakt.
Tað vísa útrokningar hjá Kommunufelagnum. Hinvegin hevur samgongan ongar útrokningar fyri, hvørjar fíggjarligar avleiðingar hetta fer at fáa. Men í Kommunufelagnum halda tey, at hetta vísir bara hvussu illa Kristina Háfoss og Eyðgunn Samuelsen hava fyrireikað málið, áðrenn tey hava lagt tað fram.
Samgongan hevur sett sær fyri at geva fyritíðarpensjónistum 1000 krónur meiri um mánaðin at liva fyri.
Hetta verður gjørt við at gera grundupphæddina hjá fyritíðarpensjónistum skattafría og tað fer at kosta kommununum kring landið 25,3 milliónir krónur í mistum skattainntøkum. Landið missur 12,5 milliónir krónur í mistum inntøkum.
Men fyritíðarpensjónistar fáa eisini eina viðbót, og nú grundarupphæddin verður skattafrí, ber til at lækka viðbótina og tað fer at spara landskassanum 21,9 milliónir krónur.
– Sostatt fer hetta at geva landskassanum 9,4 milliónir meiri í inntøku, samstundis sum at tað fer at kosta kommununum 25,3 milliónir krónur í mistum skattainntøkum.
Men Kommunufelagið sigur, at nú hava tey gjørt tær útrokningar, samgongan ikki gjørdi og tær útrokningarnar vísa, at tilsamans eru 1.653 fyritíðarpensjónistar í Føroyum.
Í miðal eru 3,3 prosent av føroyingum fyritíðarpensjónistar. Men tað er stórur munur á, hvussu nógvir fyritíðarpensjónistar eru í teimum ymsu pørtunum í landinum.
Í Sandoy eru flest fyritíðarpensónistar, tí 5,7 prosent av sandoyingum eru fyritíðarpensjónistar. Og beint í hølunum á teimum, koma suðoyroyingar, tí 5,6 prosent av suðuroyingum eru fyritíðarpensjónistar. Í Suðuroy og Sandoy talið á fyritíðarpensjónistum sostatt langt yvir miðal. Talið er eisini yvir miðal í Norðoyggjum, har 3,9 prosent av fólkinum eru fyritíðarpensjónistar, og í Vágum, har 3,6 prosent av fólkinum eru fyritíðarpensjónistar.
Onnur øki í landinum liggja væl undir miðal, tí har eru væl færri fyritíðarpensjónistar. Í Havn eru 2,7 prosent av fólkinum fyritíðarpensjónstar og í Eysturoy eru teir 2,8 prosent av fólkinum. Í Norðstreymoy eru 2,9 prosent av fólkinum fyritíðarpensjónistar.
Kommunufelagið sigur, at hesin ójavnin ger, at tað er rættiliga stórur munur á, hvussu tey ymsu økini verða rakt av hesi ætlanini hjá samgonguni.
Talvan vísir, hvussu nógv, hetta fer at kosta hvørjum øki í landinum í mistum skattakrónum:
Norðoyggjar: 3,61 milliónir
Eysturoy: 4,55 milliónir
Vágar: 1,74 milliónir
Norðurstreymoy: 1,55 milliónir
Tórshavn: 8,79 milliónir
Sandoy: 1,13 millión
Suðuroy: 3,93 milliónir
Sostatt sæst at ætlanin hjá samgonguni fer at kosta Havnini 8,79 milliónir, hon fer at kosta Eysturoy 4,55 milliónir og í Suðuroy fer hetta at kosta kommununum 3,93 milliónir krónur í skattainntøku.
Men tá ið hugt verður eftir, hvussu nógv hetta fer at kosta teimum ymsu økjunum fyri hvørt fólk, verður tað skorið út í papp, hvussu stórur munur er á teimum ymsu økjunum í landinum.
Her sæst, hvussu nógv hetta fer at kosta hvørjum øki sær fyri hvørt fólk:
Norðoyggjar: 603 krónur
Eysturoy: 436 krónur
Vágar: 553 krónur
Norðurstreymoy: 441 krónur
Tórshavn: 421 krónur
Sandoy: 880 krónur
Suðuroy: 853 krónur
Her sæst, at tað sostatt kostar ætlanin hjá samgonguni 880 krónur fyri hvønn sandoying og 853 krónur fyri hvønn suðuroying. Hinvegin kostar tað 421 krónur fyri hvørt havnarfólk og 441 krónur fyri hvøn norðstreymoying.
Løgmaður hevur sagt í KvF, at tað var ongantíð ætlanin, at kommunurnar skuldu fáa útreiðslur av hesum og nú verða samráðingar ímillum samgonguna og kommunurnar um málið.
