Føroyski rithøvundurin, Rakel Helmsdal, er í uppskoti til at fáa virðislønina hjá útnorðurráðnum fyri barna- og ungdómsbókmentir. Dómsnevndirnar í teimum trimum londunum út útnorði hava skotið hvør sína [...] sína bók upp, og úr Føroyum er avgerð tikin um at skjóta bókina, Loftar tú mær, hjá Rakel Helmsdal, upp. Úr Grønlandi er myndabókin, Orpilissat nunarsuarmi kusanarnersaat – Det smukkeste juletræ i verden [...] Bergrún Íris Sævarsdóttir hevur skrivað. Tað verður á bókadøgum í Norðurlandahúsinum í Havn í november, at tað verður avdúkað, hvør fær virðislønina. Virðislønin verður útlutað annaðhvørt ár. Í 2018 var tað
hugtakandi við at spæla hesar lutaleikir. Og skjótt mátti hon viðganga, at hesi spølini kanska ikki vóru so skaðilig, sum hon hevði hildið. Hon gjørdist sannførd um, at lutaleikir eru við til at menna hugflogið [...] tann hátt, at ongin beinleiðis kann sigast at vera óreinur. Í eini samrøðu hevur høvundurin sagt, at hon er sannførd um, at børn ikki verða happað, tí tey síggja øðrvísi út, men tí tey ikki duga at bíta frá [...] tí teir ofta krevja, at tú lesur gamlar sagnir og gudalærur. Fyrsti íblásturin til Sverðberinn byrjaði at spíra, men tað var sonurin hjá Ragnheiður, sum kom við hugskotinum um at lata høvuðspersónin liggja
bæði samd um hetta, at vakra innihaldið í hesi Guds bók vekja streymandi hugflog og kenslur í menniskjum flest. Hásongur Sálomons er uttan iva verdur at verða stillaður inn til, at bera heiti Songur sanganna [...] syndafrítt og lýtaleyst lív. (3) At Jesus gjørdi eitt ótal av teknum og undrum. (4) At øll vórðu sligin av undran yvir læru Hansara. (5) At Jesus gav tær møguleikan, at fáa semju við Gud við deyða sín og [...] soleiðis: “Tí at onga tíð er nakað profetaorð borið fram av mannavilja.” Sostatt greiðir Heilagi Andin í Pæturi einfalt frá, hvønn Gud brúkti til at skriva sítt heilaga orð. Tað er eisini vert at vita, at Guds
fram (1) At palestinar eiga at fáa (at kalla) øll tey hertiknu økini aftur, (2) At teir somuleiðis, við vissum sertreytum, eiga at fáa Jerusalem, (3) At Sýria, aftur fyri ein friðarsáttmála, eigur at fáa [...] Eureka, at einaferð fer menniskjans tilvera at vera “tann hjá Jehova”. Upp ímóti hesi hugsan ber til at seta eina øðrvísi staðfesting - so vælkenda, at hon mest minnir um fótatraðk – nevniliga hana, at tekniskur [...] seg nú, at hesin maður, mong ár áðrenn hansara ríki varð sett á stovn, hevði sett sær sum mál at ræna jørð og land frá teimum arabarum, sum áttu tað, og at reka teir burtur úr sínum ríki. Fyri at rættvísgera
sum undanfarin skaldsøga hansara løtt at lesa. Hetta er skaldskapur fyri fólkið. Treyðugt so, kunnu vit tó finnast at teimum nógvu danismunum. Jóanesa háttur at skriva er speiskur, stuttligur, ironiskur [...] søguni. Havi hug at enda við einum broti úr søguni og verður tað, tá Oskar hevði funnið ein deyðan nýføðing í kloakkini. »? Hygg at hesum unganum, teskaði hann. Eftir røttum átti tú at ligið við tey heitu [...] Hon víkur í øllum føri rættuliga nógv frá tí eg væntaði, uttan tó at verða vónbrotin. Man hevur kanska í alt ov stóran mun lyndi til at seta fólk í bás. Jóanes verður ofta lýstur sum sosialistiskur sam
øllum alvi at tileinkisgera granskingina, sum tilmælið um at gevast at eta grind, byggir á. Hann viðgongur, at hetta er eitt tilmæli, sum gongur føroyingum ógvuliga nær og tí skilir hann, at kenslur koma [...] púra rætt, at tað er syrgiligt, at tað er neyðugt. Hetta ein partur av okkara samleika, okkara siðaarvi og ein gamal sigur og tí føla bæði Landslæknin og eg ein sting í hjartað av at ásanna, at hetta er [...] viðgongur hann, at hann tekur meiri synd í okkara fremsta fólkaræðiliga stovni, Løgtinginum, at tað ikki skal vera á einum hægri støði enn so. Tað var enntá onkur politikari, sum meinti, at vit hava ikki
fyri fullsettum húsi í Norðurlandahúsinum, víst hann á, at allar vísindaligar kanningar geva samanfallandi ábending um, at børn, sum sleppa at spæla seg til málførleika og ikki verða beinleiðis rættaði [...] matematikk, fysikk, kemi og politi.(Bert fyri at nevna fýra dømir) Hesi orðini blíva brúkt av øllum okkara grannum og fleiri hundrað milliónum fólkum umframt tað at henda terminologiin verður brúkt í stórt [...] puristisku leiðina, men hinvegin megna at ganga sína egnu leið og teir duga væl at taka vanligt livandi føroyskt mál við. Mong av hesum orðum høvdu puristarnir valt at kasta á reinsi-bálið, men her koma tey
segði, at PISA-kanningin vísti, at okkara børn vóru rímiliga góðir lesarar, men tað knípti alvorliga við at skilja tað lisna. T.v.s., tey skiltu ikki tekstin í uppgávunum. Kvinnan mælti til at geva børnum [...] ráðnum og tá spurt varð um arbeiðið, fingu vit at vita, at formaðurin (Z)akaris Svabo Samuelsen hevði álagt ráðnum tagnarskyldu. Seinni hevur víst seg, at ráðið ikki er umfatað av nakrari lóg ella reglu [...] fram frá fyrsta fundi í Málráðnum, hoyra vit, at Bjørn Kallsø bað tey virka fyri, at føroyingurin kendi seg aftur í málinum. Tað skuldi verið sjálvsagt, at vit kenna okkum aftur í móðurmálinum, men tíverri
ritstjóri um, at ein lygn verður ikki sannleiki, hvussu ofta hon verður uppafturtikin. ”Hr. Formaður, her er bókin við indeksinum, sum prógvar, at eingin bókstavur er lagdur burtur ímillum í hesi publikatión [...] segði, at PISA-kanningin vísti, at okkara børn vóru rímiliga góðir lesarar, men tað knípti alvorliga við at skilja tað lisna. T.v.s., tey skiltu ikki tekstin í uppgávunum. Kvinnan mælti til at geva børnum [...] ráðnum og tá spurt varð um arbeiðið, fingu vit at vita, at formaðurin (Z)akaris Svabo Samuelsen hevði álagt ráðnum tagnarskyldu. Seinni hevur víst seg, at ráðið ikki er umfatað av nakrari lóg ella reglu
verið noyddir at nýta útlendskar orðabøkur í arbeiði okkara, og einum nýtist ikki at vera so ómetaliga klókur fyri at skilja, at tað hevur ikki verið heppið fyri málmenningina. Við hesi orðabók er stórt [...] føroyskum framburðsfólki: »? at fáa Føroya mál til æru og at fáa føroyingar at ganga fram í øllum lutum«. Drúgt hevur hetta arbeiðið verið at menna føroyska málið, men við hesi stóru móðurmálsorðabókini, [...] lítið er at ivast í, at trýstið fer at vaksa uppaftur meir, um olja harafturat verður funnin á føroyskum sjóøki. Henda móðurmálsorðabókin verður einki hissini klípi í føroyska málgarðinum. Hon fer at verða