Nú er tað kanska sjáldsamt at síggja eina grein við ongum lyftum, men her er so ein. Veljarin sær hvønn dag lyfti um bæði eitt og annað. Tað tykist at vera breið politisk semja um, at tú skalt rinda nógvan skatt, og so skulu onnur gera av, hvat tínir pengar verða brúktir til.
Í Tórshavnar kommunu renna einar 3,6 milliardir inn í kassan komandi fýra árini. Kravdar verða áleið 214.000 krónur inn í skatti eftir fýra árum frá hvørjum veljara í miðal. Summi rinda munandi minni summi væl meira. Er árliga inntøkan 380.000 krónur, hevur tú eftir fýra árum rindað 300.000 krónur beinleiðis í kommunuskatti. Tað eru nógvir pengar. Eg haldi, at fíggjarpolitikkurin skal virða, at tað er borgarin, sum fíggjar kommunala virksemið. Fólk hava ríkiligt at brúka pengarnar til sjálv, húsalán, mat, ferðir ella okkurt fjórða.
Tað er so lætt at brúka pengar hjá øðrum, men at skapa grundarlagið fyri, at eg og tú hava meira eftir um mánaðin til at leggja okkara egna lív til rættis, ja, tað tykist vera fjarandi politiskur áhugi fyri tí. Eg haldi, at ein kravmentan otar seg alsamt skjótari inn á okkum. Hon førir við sær, at vit hyggja ov nógv eftir, hvat kommunan kann gera fyri, at hetta og hitt verður til veruleika. Eg skal ikki siga, at gongdin ger okkum dovin, men hon forðar so í øllum førum fyri, at fólk fara til verka á egnum grundarlagi og elur alment formyndarí.
Hvar er ideologiska orðaskiftið?
Hygg eftir skattauppgerðini fyri 2015. Hevur tú eina vanliga inntøku ella meira enn tað, so stendur tað svart á hvítum, at tú hevur rindað meira í kommunuskatti enn í landsskatti. Tað haldi eg, tú skalt hugsa eitt sindur um, tá ið tú tekur avgerðina um, hvar krossurin skal setast. Politisku hugskotini eru nógv og allar ætlanirnar vælmeinandi. Men eg sakni kortini ideologiska orðaskiftið í kommunuvalinum. Vilja vit bara javna út og brúka pengar hjá øðrum? Vit hava góðar tíðir í løtuni, og Tórshavnar kommuna er væl fyri. Fíggjarliga er onki til hindurs fyri, at kommunan veitir kjarnutænastur á høgum stigi. Við skynsamari fíggjarstýring kann kommunan tryggja sama tænastustig við lægri skattainntøkum. Framsókn fer at virka fyri, at skattaprosentið í Tórshavnar kommunu verður lækkað munandi, og at kommunan hevur eitt íløguloft. Har kom so eitt vallyfti kortini.
Í komandi tíðum krevst kynstrið at gera Havnina og alla kommununa enn framsøknari, samstundis sum vit framtíðartryggja hana – bæði viðvíkjandi grundleggjandi tænastum og búskapinum. Hetta krevur, at vit gera rættar íløgur rættstundis í undirstøðukervið og fólkið. Og hetta krevur eisini, at vit tora at tálma vøkstrinum í rakstrarútreiðslunum hjá bæði kommunum og landinum.
Summi siga, at vit kunnu ikki taka broddin av skattatrýstinum, tí so verður búskapurin hitaður enn meira. Men so seint sum í frágreiðing búskaparráðsins á vári 2016 verður víst á, at kommunurnar í fleiri førum eru ov grammar at brúka pengar beint nú. Og skal valið verða millum, at tað almenna brúkar ov nógvar pengar, ella at tú sum borgari fært hug til at keypa eitthvørt, so sigur mítt ideologiska grundarlag, at tú hevur bestu umstøður at fylgja egnum málum og dreymum, tá ið tú sjálv/ur gert av, hvat tú hevur hug til at takast við og brúka pengar uppá.
Tá verður tað enn stuttligari at fara til arbeiðis, og burtur úr tí kemur vøkstur og økt framleidni.
Høgni Reistrup
Valevni fyri Framsókn
