Burde du ikke hellere bruge tid på de unge piger end at besøge disse gamle damer, spurdi ein hálvur danskari í familjuni meg hetta summarið, sum myndin omanfyri av abbasystir og mær bleiv tikin. Svarið var helst, at eg hevði damur í øllum aldrum, og á mínum mongu millumlendingum í Danmark stóð Hanna abbasystir ovaliga á listanum, eins og hon á jólum gav mær íblástur til eitt jólakort.
Saman við babba vóru vit ikki so sjálvdan inni á gólvinum hjá Hannu abbasystir í hennara høgt liggjandi íbúð í Dronningens Tværgade. „Dronningens Tværgade“, navnið ljóðar so fornemt og kultiverað ! Og soleiðis var Hanna eisini, ein fín og flott dama, sum bar síni gráu hár við yndi og kvinnuligari tign. Hennara ektaða og kjerliga suðroyarmál, kryddrað við ymsum donskum og fronskum vísdómsorðum her og der. Hon fjálgaði við sorgblíðum tónalagi um okkum ungu og penu, sum høvdu tað við at líkjast abbum og ommum okkara. Ja, mann var ikki Smith'ari fyri einki !
Sigrun-omma mín, sála, og Hanna-fastir (abbasystir) mintu ikki sørt um hvørja aðra, sofistikerað forfongiligar og damuligar, hetta við ikki at vilja vera avmyndaðar, og so tað vanliga galanteríið „JA øva teg nú“, sum omma hittinorðað tók til, tá ið eg klemmaði henni farvæl á veg út. Allíkavæl mátti Hanna væl hava bein í nøsini, tá hon á Ólavsøku 1943 skrivaði søgu við at svimja fleiri kilometra langa teinin av Eystnesi til Havnar. Smurd inn í konsistensafeitt kom hon upp á turt í Havn og sást eingin møði á henni, og fekk hon sjálvan Hans Andrias Djurhuus at nevna seg í eini yrking henda dagin (sí grein eftir Óla Jacobsen).
Lívið hjá abbasystir, soleiðis sum hon hevur fortalt mær tað, hevði ikki altíð lagað seg so eydnusamt, hvat ið viðvíkur kærleikanum. Hon upplivdi mótgongd, at missa eina av bestu vinkonum sínum í ungdóminum og at verða svikin av fyrra manni sínum. Og eftir stóð ein styrktur kvinnuligur persónur við lívsroyndum, men sum ikki gavst at fylgja við øllum, sum fyri fórst úti í verð, við at lesa bløð og bøkur, at hyggja eftir „fjernsyn“, og ikki minst, at læra seg franskt; franskt alskurin bleiv ein felagsnevnari okkara millum sum eg var á veg heim úr Fraklandi í 2009, og minnist eg, tá ið hon setti Yves Montand fløgu frá við tí vakra sanginum „Les feuilles mortes“ og dansaði og murraði á stovugólvinum aftur við okkara franska drekkamunni. Krossorðagátur, list, filmar, og bøkurnar á reolini, hvørs sálmar, sangir, kvæði og yrkingar, ið hon dugdi uttanat – sanniliga, her angaði av mentan. Tann eina dagin bjóðaði hon mær út á eina forkunnuga matstovu í býlinginum, sum æt Restaurant Amadeus, so eg varð virdur sum heiðursgestur. Tó mátti eg siga frá, um eg kom at vitja, so at hon kundi hava tíð at pynta seg áðrenn.
Vit bæði mistu nakað sambandi eftir, at tú vart innløgd og ikki vart eins atkomilig longur. Tíðin gekk og sporini í sandinum fánaðu nakað burtur. Eg arbeiddi upp á nakrar gippsstandmyndir í kjallaranum hjá okkum undir Brúnni beint sum ein uppringing frá Maritu fekk meg at minnast jólakortið, sum eg hevði ætlað at skriva tær nú til jóla. Jólakortið bleiv verandi óskrivað, eg legði hornið á og ásannaði, at tíðin ikki stóð í stað.
Tað gagnar ikki at hugsa um tað, ið ein kundi gjørt betur við at hildið sambandið hesi seinnu árini, ella um tað, sum eg kundi sagt og gjørt. Eg kann bara vera takksamur fyri, at tað hava verið nøkur í familjuni niðri, sum áhaldandi hava minst til at vitja teg á tíni sjúkralegu, fyri minnini, og so kann eg læra, at taka lívið alvorligt – hetta pusslispæl, sum sjálvdan stendur, sum tað skal. Tú vart mett av døgum, og her á jørð er ikki verðandi staður. Ærað veri minnini um teg.
Kennir tú henda staðin,
Hin himmalska stað ?
Í múrum hansara er alt ljóst, eingin skuggi deyðans er longur.
Pílagrímar og ferðandi, her niðri í líðingum,
Hesin dýrgripurin er okkum í væntu,
Hin himmalski staðurin.
(leysliga umsett: 1. ø. av franska sálmanum, Connais-tu cette cité eftir G. Guillod)
-----
Napoleon SMITH
