Madeleine er bara eitt av mongum

Á heimasíðuni hjá belgiska felags­skapinum Child Focus eru myndir av tveimum børnum. Felags fyri tær báðar genturnar er, at tær eru horvnar. Ihsa Yaramis er 15 ára gomul og úr belgiska býnum Antwerpen. Hon hvarv tann 22. september, og síðani hevur eingin borið eyga við hana. Gentuna á hinari myndini kenna tey flestu. Tann myndin er av ensku fýra ára gomlu Madeleine McCann, sum hvarv úr einari frítíðaríbúð í Praia De Luz í Portugal tann 3. mai

Heimurin

Kunningarleiðarin hjá Child Focus, Dirk Depover, ásannar, at tað er lættari at fáa fjølmiðlarnar at vísa ein­ari lítlari, hvítari meðal­stætt­arsmágentu, sum hvørv­ur, ans, og at áhugin er munandi minni, um talan eitt nú er um eina sigoyn­ara­gentu. Fyri stuttum fekk Child Focus fráboðan um eina sigoynaragentu, sum var horvin, men tað vísti seg at vera næstan vónleyst at fáa fjølmiðlarnar at taka málið upp. Tíbetur kom gentan aft­uríaftur í øllum góðum.

Dirk Depover hevur lítlan hug at gera nakrar við­merk­ingar til málið um Made­leine McCann, og hvussu for­eldur hennara hava brúkt fjølmiðlarnar, síðani gentan hvarv.

– Hatta er teirra val, sigur hann stutt, og aðra við­merk­ing hevur hann ikki.

Úrslit av misnøgd

Felagsskapurin Child Focus varð stovnaður aftan á tað sokallaða Dutroux-málið í Belgia fyri tíggju árum síð­ani. Umleið 300.000 belgiu­­menn gingu mótmælisgongu ímóti teirri tilvildarligu handfaringini hjá løg­regl­uni, tá tað snúði seg um børn, ið vóru horvin.

Eitt av úrslitunum av hesari ovurstóru misnøgdini gjørdist felagsskapurin Child Focus, hvørs virksemi er fíggjað privat og alment.

Hóast felagsskapurin bara hevur nøkur fá ár á baki, hevur hann fingið belg­isku løgregluna at taka annað skinn um bak í mál­um um horvin børn og ung. Harumframt er Child Focus ásurin í evropeiska felags­skapinum Missing Children Europe.

– Vit skulu ikki gera tað, sum løgreglan eigur at gera, men vit leita saman við løg­regluni eftir teimum horvnu ungu. Í seinastuni hava vit víðkað virksemi okkara, so tað nú eisini umfatar barna­porno og kynsliga misnýtslu av børnum. Ofta er tað so, at samband er ímillum hesi økini, sigur Dirk Depover.

Fjølmiðlarnir

Dirk Depover greiðir frá, at tá eitt barn hvørvur, ger fe­lagsskapurin sær stóran ómak við at kunna foreldrini um fyrimunir og vansar við at fáa fjølmiðlarnar upp í málið.

– Vit siga teimum, at fjøl­miðlarnir kunnu vera ein gagnligur samstarvsfelagi, men at tey eisini eiga at gera sær greitt, hvat sam­bandið við fjølmiðlarnar kann hava við sær. Eitt nú tosa vit gjølla um, hvat tey skulu siga. Vanliga ráða vit teimum til at skipa fyri ein­um tíðindafundi, tí so sleppa tey frá at fáa tíð­inda­fólk rennandi á dyrnar í tíð og ótíð. Og vit ráða teimum altíð frá at lata fjølmiðlafólk sleppa inn, tí tað endar ofta við onkrum, sum líkist ein­ari innrás.

Í Child Focus, sum um­­fatar Belgia, arbeiðs meiri enn 50 fólk, og í fjør ringdi telefonin meiri enn139.000 ferðir. 20.000 av samrøð­un­um vóru frá fólki, sum vóru bangin um onkran, 3.000 teirra endaðu sum verulig mál, men 70 prosent vórðu loyst eftir nøkrum fáum døg­um.

Brúka plakatir

Child Focus er millum ann­að kent fyri sínar mongu plakatir. Srórar plakatir við myndum av horvnum børn­um verða hongdar upp alla­staðni, har nógv fólk ferð­ast, ella har onkur kann hugs­ast at hava sæð tey horvnu. Men hesin fram­ferðarhátturin kann vera eitt tvíeggjað svørð, tí tað kann hava trupulleikar við sær, at so nógv verður gjørt burtur úr einum smábarni.

– Vit skipa altíð fyri okk­ara átøkum í samráð við løg­­regluna, og tað er um­­ráð­andi, at vit halda aftur við­hvørt, so løgreglan ikki druknar í berani kunning. Í meðal hava vit umleið 150 ymisk átøk um árið. Nøkur teirra hava eitt serligt mál. Vita vit t. d., at ein ung genta er sædd í einum bili saman við einum tilkomnum drongi, sóknast vit ofta eftir teimum á bensinstøðum. Ta einu ferðina vóru vit bara á einari kaffistovu við plakat­um, tí vit væntaðu, at tey horvnu fór at koma hagar, og tað eydnaðist eisini.

– Tað er eisini so ymiskt frá landi til land, hvussu vit sóknast eftir fólki. Í Niður­londum hava tey eina sjón­varpssending um mánaðin, har roynt verður at finna horv­in fólk, sigur Dirk Depover.

Veksandi trupulleiki?

Spurdur, um trupulleikin við horvnum børnum hevur verið ein veksandi trupul­leiki í Evropa tey seinastu tíggju árini, svarar Dirk Depover, at spurningurin er ikki so einfaldur at svara.

– So einfalt er tað ikki, tí hvat er eitt horvið barn? Tað er sera ymiskt, hvussu hetta verður uppfatað í yms­um londum. Eitt eru tey, sum verða burturflutt. Í ein­um landi sum Belgia, sum hevur meiri enn 10 milliónir fólk, hava vit eitt ella kanska tvey slík mál um árið. So eru tað málini, har annað av foreldrunum tekur børnini við sær og flytir til sítt heimland við teimum. Vit hava eisini børn, sum stutt og greitt rýma frá for­eldrunum ella av stovnum, og so hava vit tey børnini, sum koma higar einsamøll úr fátækum londum. Um­­leið 2.000 av hesum einsa­møllu børnunum koma til Belgia um árið, og 500 teirra hvørva. Nøkur fara til okkurt annað land, tí hetta var ikki, sum tey høvdu vænt­að. Hesi børnini eru sera veik og kunnu vera løtt offur.

Dirk Depover vísir á, at á nýggjárinum verður Scheng­en-samstarvið víðkað, so lond sum Rumenia og Bul­garia koma afturat.

– Vit hava einki ímóti, at fólk ferðast, men vit vilja fegin hava ES-myndug­leik­arnar at gera sær greitt, hvat økt ferðing og øktir ferða­møguleikar kunnu hava við sær. Tí gera vit okkum ómak við at royna at ávirka ES, og eitt av málum okkara er ein felags telefon, sum horvin børn í Evropa kunnu brúka.

Góð skipan

Kunningarleiðarin hjá Child Focus heldur, at Belgia er rættiliga frammar­laga, tá tað snýr seg um at taka sær av málum um horv­in børn.

– Eg veit ikki, um vit eru dugnaligari enn onnur, men eg haldi, at vit í Belgia hava fingið eina góð skipan síð­ani tað, sum hendi í kjalar­vørrinum á Dutroux-máli­num. Eitt nú hava allar løg­reglustøðir í landinum somu vegleiðing at ganga eftir, tá børn hvørva. Har stendur eisini, hvussu løg­reglan skal samstarva við onnur lond, og eg veit, at myndugleikar í øðrum lond­um eru hugaðir at brúka okk­ara skipan, sigur Dirk Depover, kunningarleiðari hjá Child Focus, at enda.

(Kelda: Aftenposten)

------------

Evropeiskt netverk

Netverkið, sum varð stovnað í 2001, umfatar 19 felagsskapir í 15 evropeiskum londum. Felagsskapurin, sum fyri tað mesta arbeiðir í ES-høpi, hevur sum eitt av sínum málum at skipa eina ávaringartelefon, har horvin og kynsliga misnýtt børn í Evropa kunnu gera vart við seg. Ein annar málsetningur hjá netverkinum er at fáa tøknilig tiltøk, sum skulu forða fyri, at fólk kunnu keypa barnapornografiskt tilfar á internetinum við at rinda við gjaldskorti.

------------