verða við til at fáa í lag eitt føroyskt bókmentafelag, sum m.a. skuldi savna føroyskt mentanartilfar av mannamunni, geva slíkt út í bókum, fáa bíbliuna týdda til føroyskt og miða ímóti at fáa til vega føroyska [...] máli Rasmus Rask (1787-1832), sum gjøgnum handritini hjá Svabo hevði fingið ávíst innlit eisini í føroyskt mál, og hildið var, at tá høvdu føroyingar fingið sína endaligu rættskriving. Men ikki allir vóru [...] meta teir sum egið fólk við rætti til at nýta egið mál í øllum viðurskiftum, var politiski meirilutahugburðurin tó so niðurgerandi fyri okkara fólk og mál, at bæði tann ungi Hammershaimb og vinmaður hansara
eitt tíðarskeið var kvinnuliga umboðanin í føroyska parlamentinum knappliga 16 prosent. Hetta er føroyskt met. Hugvekjandi Hesi tøl eru hugvekjandi. Serliga tá fjølmiðlarnir júst hava borið tey tíðindi [...] í almennu fyrisitingini. Hetta arbeiði krevur eina væl gjøgnumhugsaða langtíðarætlan, har ítøkilig mál verða sett, og har úrslit verða mátað. Í Almanna- og heilsumálaráðnum fara vit nú í holt við hetta [...] eitt tíðarskeið var kvinnuliga umboðanin í føroyska parlamentinum knappliga 16 prosent. Hetta er føroyskt met. Hugvekjandi Hesi tøl eru hugvekjandi. Serliga tá fjølmiðlarnir júst hava borið tey tíðindi
"etiquette", sum skal gera alt "høsnaríið" líkasum meira legitimt. Skal Føroya mál falla? Tað eru hesi, sum bróta niður føroyskt og forða skilvísari menning av føroyskum máli, soleiðis at tað ikki kann nýtast [...] amboð í einum modernaðum samfelag. Tí so hava tey ongan kjans mótvegis føroyingum, tí tey duga ikki føroyskt sjálv. Hetta avskeplaða málið tey brúka er samstundis eitt skálkaskjól mótvegis útheiminum. Tí
um tey hernaðarligu viðurskiftini innanfyri ríkisfelagsskapin verður eisini leysliga nevnd. Komandi mál Høgni Hoydal hevur nakrar ætlanir, sum hann ætlar at føra út í lívið á Fólkatingi. ? Vit ætla at leggja [...] landsstýri, sum Høgni Hoydal var partur av, kravdi, at danska stjórnin boðaði frá í ES-høpi, at føroyskt er tjóðarmál og almenna málið í Føroyum, men hesum sýtti danska stjórnin fyri. ????????????? Fó
ríkisfelagsskapinum. Í løtuni er skipanin tann, at tað eru nøkur mál, sum kunnu yvirtakast, nøkur mál kunnu ikki yvirtakast og nøkur mál skal samráðast við donsku stjørnina um, áðrenn tey kunnu yvirtakast [...] og hvørja tíð kunna samtykkja at yvirtaka eitt mál og at yvirtaka fulla fíggjarliga og umsitingarliga ábyrgd av økinum. Hetta skal vera galdandi fyri øll mál, uttan tey, sum eru beinleiðis tengd at ríki [...] ávirkað av rákinum í ES og altjóða høpi, og hevur ført sjónarmið fram, sum eru beinleiðis í stríð við føroysk og grønlendsk áhugamál. ?Tað er eisini ein spurningur um teir felagsskapir, sum Føroyar og Grønland
enskt mál og teirra stavseting. Komin í arbeiði við handritum hjá Hammershaimb gjørdist tað honum greitt, at tann skriftmálabúnin, sum føroyskt her hevði fingið, hevði ov lítið samsvar við føroyskt gerandismál [...] Men tað, at hann á Garði (Regensen) kom at búgva saman við íslendingi, sum bæði lærdi hann íslendskt mál og kveikti í honum áhugan fyri tí norrøna, og so tann tilburður, at Hammershaimb í 1884 ein dagin kom [...] danska serfrøðinginum í enskum máli í sínari tíð, hvørs vísindaligu rit fleiri vóru týdd til fremmand mál, og hvørs lærubøkur enn í mínari barna- og ungdómstíð vóru tær mest brúktu í skúlunum. Um Hammershaimb
tað vil ikki siga tað sama sum, at vit nú kunnu seta okkum afturav og hyggja at hvussu leikur fer. Mál okkara hevur altíð staðið fyri skotum uttanífrá ikki minst úr Danmark. Vit hava tey seinastu uml. 50 [...] Hanus Debes Joensen. Vit hava í dag Fróðskaparsetur Føroya, har tú kanst fáa hægri útbúgving innan føroyskt, og vit hava ena málstovu, sum tú kanst ringja til, um tú ivast í føroyskari stavseting. Vit hava [...] tí enskt er komið ístaðin (Samvirke: 76). Tá vit hugsa um Føroyar í einum alheimssamanhangi, so er mál okkara ómetaliga viðkvæmt, og vit hava ikki ráð til, at slíkt hendir her hjá okkum. Samanumtikið, so
in er ikki sjálvur málfrøðingur og hevur ikki aðrar fortreytir enn tær, at hann hevur talað hetta mál í sjeyti ár, hevur verið fólkaskúlalærari í 8 ár og tá eisini undirvíst í føroyskum og hevur eisini [...] fjaldi - læsa, lasti - ræka, rakti - svælur, svalligur o.s.fr.. Men sjálvandi er hetta eitt torført mál. Við slíkari rættskriving høvdu fylgt fleiri einsnevni (t.e. orð við ymsari merking, sum verða stavað [...] skrivað henni nøkur orð", sum fleiri føra fram sum eina grundgeving fyri at varðveita ð-ið. Eitt annað mál er, at henda hugsháttar setningsskipan tíverri er við at hvørva úr okkara máli. Tað er tað vorðið vanligt
ikki, um landsstýrið letur sín fiskivinnupolitikk á m.a. NAFO og NEAFC-økinum stýra av Grønlandi. Føroysk skip hava við tógvi stríð og fyri ein høgan prís vunni sær søgulig rættindi til rækjukvotu á Grand [...] sum hendir. Hevði Grønland so liva upp til fiskiveiðuavtaluna millum Grønland og Føroyar um, at føroysk skip skulu kunna keypa rækjukvotur frá grønlendskum skipum, so kundi ein kanska tosa um eitt slag [...] reyputum føroyskum yvirmonnum við grønlendskum skipum. At Grønland eisini leggur forðingar fyri føroysk áhugamál í NEAFC átti at fingið bæði føroyskar og danskar myndugleikar at raknað við. Grønland forðar
før-oy-ingar før-oy-skt. Ivaleyst eru tað fleiri, sum halda, at hetta stigið aftureftir var ein skrivligur prýðisvinningur; men mær skurrar tað í oyrunum, tá eitt nú útvarpsfólk lesa um tað, sum føroyskt er, ella [...] at vit siga hetta , men skriva hatta. Lættir okkara íslendskaða stavseting útlendinum vegin til føroyskt mál? Í sínari grundgeving í Antologiini fyri at hava valt ta etymologisku, ta upprunafrøðiligu, s [...] nógv lættir okkara íslendskaða stavseting um hjá dønum til at lesa føroyskt? At ósamsvarið millum okkara talaða og okkara skrivaða mál júst er ørkymlandi fyri útlendingar, munnu nógv kunna vátta. Á altjóða