Føroya próstur, m.a. segði: Meðan danskt mál nærum varð køvt av týskum, meðan norskt mál nærum varð køvt av donskum, meðan hetlendingar heilt mistu teirra mál, og heilt vórðu gjørdir eingilskmenn, meðan [...] merkis, at umsitingarstovnar her á landi í størri mun enn áður seta í starv fólk, ið tosa annað mál enn føroyskt, sum tey nátúrliga ikki duga, tí tey eru úr øðrum landi. Henda gongd kemst óiva av vantandi [...] eina sera óhepna og álvarsama siðvenju her á landi, har útlendskt mál millum føroyingar so við og við verður góðkent sum eins gott og føroyskt í samskifti millum føroyingar í Føroyum. Og er tað fyrst blivið

kolrennur tað, sum annars er eyðkennini fyri hetta samfelagið. At vit ikki sum áskoðarar síggja føroysk virði og føroysk sereyðkenni fara í søguna. Tí verður høvuðssetningurin hjá okkum politikkarum at bera so [...] var tað knappliga samgongan, sum segði, hvussu fram skuldi farast. Oljumálið gjørdist sum øll onnur mál ein vanlig togan millum flokkar og millum samgongu og andstøðu. Spell var tað. So leingi málið var [...] tá almenni føroyski oljuídnaðurin gjørdist privatur. Tvey privat ? og einki alment Gaman í, tvey føroysk oljufeløg vóru partar av útlendskum oljusamtøkum, sum fingu loyvi, men almenna Føroyar var ikki við

oljufelag Politiskar ósemjur hava eisini tikið seg upp viðvíkjandi optión og luttøku til eitt alment, føroyskt oljufelag. Tjóðveldisflokkurin heldur, at tað kann gerast neyðugt at hava eitt alment oljufelag [...] arbeiðsmegi og nýggjar siðir inn í føroyska samfelagið. Hetta setir krøv til okkara skúlar, okkara mál og okkara mentanarlív sum heild. ? Umhvørvisliga er oljuvinnan ein vandi í sjálvum sær. Men allir hesir

fara at hava á mál okkara. Ivaleyst er, at enskt mál er hitt ráðandi í hesi stórvinnu, og vandi man tí vera fyri, at sonn óløgi av enskum »oljuorðum« fara at leggja inn yvir føroyskt mál, verður ikki av [...] skapa hóskandi føroysk orð og heiti at seta í staðin fyri hini fremmandu, ella har tað ikki ella illa gerst, tá at geva neyðugum tøkuorðum slíkt skap og snið, at tey samtykkja væl við mál okkara í ljóði [...] øki, og eyðvitað fylgdi hitt enska málið við hesum lærdómi. Mangur óttaðist fyri, at árinið á norskt mál fór at vera tí sum frá leið til stóran skaða, og eisini varð hugsað um trygdina úti á boripøllum, sum

nakað við tað verður ikki høvi til, fyrr enn næsta umfarið skal fyrireikast um nøkur ár. Nakað aktuelt mál er tað tískil ikki her beint eftir 1. umfar, har politiskt varð avgjørt, m. a. í ljósinum av sakkønari [...] viðvíkjandi kunnu av eyðsæddum grundum ikki orðast serliga neyvt. Javnvágin kann vera torfør at finna. Føroysk virki skulu uppí, men tey skulu ikki hava eina varda støðu, men vera ? ella hjálpast til at gerast

Føroyar, tosa tey ikki føroyskt, kanska verða tað fleiri ymisk mál, hetta eiga vit eisini at hugsa um og fyrireika okkum til. Skúlabørnini, sum koma hendanvegin, tosa heldur ikki føroyskt. Aðrastani hevur oljuvinna [...] eru von við at búseta seg ymsastaðni í heiminum, t.v.s. hetta verða fólk við aðrari mentan og annað mál, sum eisini setir krøv til okkara samfelag. Fólkið, sum kemur hendavegin, kemur tí tey skulu arbeiða

fremmand mál og tónleikarar spæla konsertir í útlondum. Nýggjur føroyskur tónleikur er komin út á einum av teimum mest virdu tónleikaforløgunum í Europa og hevur fingið ummæli í Times. Føroysk tónaskøld [...] Malmø. Føroysk myndlistafólk sýna fram ymsastaðni í Norðurlondum og Tróndur Patursson hevur fest fótin í París. Føroyskir rokkbólkar spæla á ymsikum tónleikastevnum í Norðurlondum. Fýra føroysk myndlistafólk [...] ein tónleikabólkur hevur konsertir kring alt USA. Hetta er bara eitt lítið yvirlit yvir tað, sum føroysk listafólk beint nú fremja í útlondum. Hetta er virksemi, sum vinnulívið kann gera gagn av í sínum

fram, at eg kenni meg noyddan at rætta teir. 1. Samleiki og rættindir er ikki tað sama At vit tosa føroyskt og syngja føroyskar sangir merkir ikki, at vit eru viðurkend sum serstøk tjóð í altjóðarætti. Annað [...] tjóð av donskum myndugleikum og tískil heldur ikki í altjóða fólkarætti. Tað varð staðfest, tá okkara mál ikki varð viðurkent sum tjóðarmál, men lýst sum minnilutamál. Og ein føroyingur er sambært heimast [...] bæ_i Føroya Landsstýri og Uttanlandsnevnd løgtingsins til viks, og í altjóða høpi noktar at lýsa føroyskt sum tjóðarmál føroyinga. Hetta síðsta er serliga áhugavert tá havt verður í huga, at eisini tú stuðlaði

Føroyum og Føroyar úr NATO, hetta var fyri teir allarmest áleikandi politiska mál! Vit aðrir hildu, at tað vóru heilt onnur mál, sum leikaðu á í Føroyum, eitt nú social og fíggjarlig viðurskifti hjá vanliga [...] vanligastu. Tað er altíð psykologiskt áhugavert at síggja, at teir, sum reelt altíð hava arbeitt móti føroyskt/donskum áhugamálum fyri fremmandar tjóðir, eitt nú Noreg, Sovjetsamveldið ella Ísland altíð eru

Føroyum og Føroyar úr NATO, hetta var fyri teir allarmest áleikandi politiska mál! Vit aðrir hildu, at tað vóru heilt onnur mál, sum leikaðu á í Føroyum, eitt nú social og fíggjarlig viðurskifti hjá vanliga [...] vanligastu. Tað er altíð psykologiskt áhugavert at síggja, at teir, sum reelt altíð hava arbeitt móti føroyskt/donskum áhugamálum fyri fremmandar tjóðir, eitt nú Noreg, Sovjetsamveldið ella Ísland altíð eru