Løgmaður helt politiska røðu fyri drotningini

Hvítusunnukvøld beyð Føroya løgmaður døgurða á Hotel Føroyum í samband við stóra túsundára hátíðarhaldið fyri kristnanini av Føroyum. Millum gestirnar vóru Magretha drotning, Heindrikur prinsur og mongu útlendsku biskuparnir, sum vitjaðu í sambandi við hátíðarhaldið

Sum vanligur siður er, beyð løgmaður døgurða, nú drotningin var á vitjan um hvítusunnuna.

Eins vanligt er, at verturin heldur eina røðu fyri gestunum, og soleiðis var eisini hesaferð.

Anfinn Kallsberg, løgmaður, helt røðu undir døgurðanum. Men tað vóru fleiri, sum fýltust á, at løgmaður helt eina politiska røðu fyri drotningini.

Niðan fyri prenta vit røðuna, løgmaður helt undir døgurðanum fyri drotningini og hinum gestunum á Hotel Føroyum á hvítusunnu.


Deres Majestæt

Deres Kongelige Højhed

Mine damer og herrer


Anledningen for Deres Majestæts besøg denne gang er de højtideligheder,

der markerer, at der i år er gået 1000 år siden kristendommen for først gang blev forkyndt på Færøerne.

Den kristne tro har fæstet dybe rødder på Færøerne, og de værdier, den indeholder, har altid været hellige for den færøske befolkning.

Vi kan næppe overvurdere den betydning, denne tro har haft for dem, der

gennem århundrederne har boet på Færøerne.

De boede ikke her på grund af, men på trods af de omstændigheder, der var. Og i den konstante, hårde og ofte trøstesløse kamp, der krævedes for at opretholde livet, var der brug for noget, der rak ud over den

daglige strid.

Når befolkningen ?hvad tit skete ? blev ramt af sygdom og ulykker, var der brug for et håb, der rak ud over døden.

Dette fandt vores forfædre i den kristne tro. Det var i høj grad den, der gav dem mod til livets daglige kamp, og gav dem trøst imodgang.

Den var en afgørende del af de værdier, som det færøsk samfund blev bygget på.

Som i de århundreder der gik, er kristendommen stadig i dag en værdifuld ejendom for den færøske nation, og en afgørende styrke i vores samfund. Det er dette de forskellige kirkesamfund markerer med de mange

aktiviteter, der afholdes i løbet af året.

Det glæder os, at Dronningen og og Prinsen, i forbindelse med disse højtideligheder, aflægger officielt besøg på Færøerne.

Da Regentparret besøgte Færøerne for tre år siden, var efterdønningerne fra krisen, der ramte os først i halvfemserne, ved at være overstået, og tingene var ved at normalisere sig.

De vil på dette besøg lægge mærke til, at der er sket yderligere forbedringer. Vi har haft godt fiskeri i en årrække, økonomien har

stabiliseret sig, og de fleste hænder er igen kommet i arbejde.

At der i kriseårene ikke blev foretaget nogle investeringer overhovedet gør naturligvis, at der på mange områder er behov og mangler, som ikke kan opfyldes på en gang.

Men vi glædes over at vi har havt flere gode år, og at der ikke er mørke skyer i horisonten. Dette har igen givet os den livslyst og det

livsmod, der er en forudsætning for at leve på Færøerne.

Som det er Deres Majestæt bekendt, foregår der for øjeblikket forhandlinger mellem den danske regering og Færøernes landsstyre om et nyt fællesskab mellem landene.

På basis af vores erfaringer med hjemmestyreordningen, og de udfordringer, der står foran os, bør den færøske nation tage det fulde ansvar for sit land, og indgå et fællesskab med Danmark på dette grundlag.

Vi ønsker ikke at vælge Danmark fra. Tværtimod mener vi, at vi som selvstændigt land kan opnå et langt bedre forhold mellem Danmark og Færøerne, end under den nuværende uklare fordeling af magt og ansvar.


Deres Majestæt,

Deres Kongelige Højhed.


Danmark og Færøerne hører sammen. Der er så mange historiske,kulturelle, politiske, økonomiske og særlig familiemæssige bånd, der

knytter os sammen, at en adskillelse hverken er mulig eller ønskelig.

Vi ønsker, at den danske og den færøske nation fortsat skal have samme kongehus efter den politiske omlægning af forholdet mellem landene.

Dette ønsker vi, fordi vi ser kongehuset som et vigtigt tegn på de uadskillelige bånd mellem Færøerne og Danmark.

Men der er også uadskillelige bånd mellem Færøerne og de andre nordiske

lande.

Selv om vi udvikler os i hver sin retning på visse områder, så har vi alle fælles rødder, og et historisk og kulturelt fællesskab, der altid vil knytte os sammen.

At få nordiske gæster på besøg, er som at få familie på besøg.

Derfor glæder det os, at repræsentanter fra kirkerne i alle de nordiske lande også er kommet til fejringen af, at der i år er gået 1000 år

siden kristendommen for første gang blev forkyndt på Færøerne.

Vi håber at både Regentparret og de andre gæster vil nyde opholdet.

Til sidst vil jeg ønske folkekirken og de andre kirkesamfund på Færøerne

tillykke med 1000 års jubileet.

Og i dagens anledning vil jeg bære en særlig hilsen til Hans Kongelige Højhed Prins Henrik og ønske hjertelig tillykke med fødselsdagen.

Hjertelig tillykke og god pinse alle sammen.




    ru upplýsingar, sum eru komnir fram, eftir at tilboðini vórðu latin upp, og eftir at Landsverkfrøðingurin hevði gjørt sítt tilmæli, ið hava sannført okkum um, at J&K Petersen hevur tað besta tilboðið samanumtikið, sigur hann.

Hann vísir eisini skuldsetingini frá Meistarafelagnum frá sær, um, at við síni framferð hevur leiðslan í P/F Vágatunlinum hevur skatt umdømið hjá Byggitek.

Eitt nú verður hugsað um útalilsið um, at J&K Petersen er sterkari fíggjarliga.

? Vit hava ikki uppá nakran máta úttalað okkum negativt um nakra fyritøku.

? Júst tað, hava vit verið sera varin við. Tí hava vit brúkt orðið heildarmeting, uttan at fara í smálutir um, akkurát, hvørji viðurskifti gera seg galdandi.

? Og roknskapirir hjá feløgunum eru almennir, so teir kann ein og hvør lesa og gera sær sínar metingar av.

? Men at onnur tulkað tað negativt, kunnu vit onki gera við.


Ikki góðkent áðrenn

Men varð Byggitek ikki mett og vigað frammanundan, so at tað var ?góðkent? áðrenn tað varð boðið upp í lisitatiónina?

? Tað er tað fyri so vítt ikki. Vit fingu eitt tilmæli frá Landsverkfrøðinginum um, hvørji feløg skuldi sleppa at bjóða upp á vegirnar og tí tilmælinum fylgdu vit.

? Og tá ið tilboðini verða latin upp, vísir tað seg, at serliga tvey tilboð eru áhugaverd at koma upp á tal at gera arbeiðið.

? Talan var um tilboðið frá Byggitek og tað frá J&K Petersen.

? Tí bóðu vit tey bæði feløgini um ymsar upplýsingar og teir fingu vit.

Klæmint Weihe sigur, at tað, hann kennir til, er tað ikki óvanlig mannagongd,at kanna feløgini við teimum áhugaverdu tilboðunum nærri, tí tann, sum skal hava arbeiðið, skal veita ymsar trygdir.

? Hetta er eitt arbeiðið, sum ofta ikki verður gjørt áðrenn arbeiðini verða boðin út, tí í hesum sambandinum er tað kanska neyðugt at kanna smálutir hjá øllum feløgunum, sum bjóða, og tað er óneyðugt.

? Vit hava bara tørv á at kenna umstøðurnar hjá teimum feløgum, sum hava tey áhugaverdu tilboðini.

Nevndarformaðurin sigur, at umframt tey fíggjarligu viðurskiftini, hevur tað eisini havt stóra ávirkan á avgerðina, at Byggitek hevði valt sær E. Pihl & Søn til samstarvsfelaga, sum skuldi hava ein rættiliga týðandi leiklut í arbeiðnum.

? Vit hava alla tíðina havt tað fatan, at politiskt var tað ynskiligt at brúka so nógva føroyska arbeiðsmegi sum gjørligt.

?Hesa fatanina fingu vit bæði á stovnandi aðalfundinum hjá P/F Vágatunlinum, umframt á fundinum við løgtingslimir og á fundinum við løgtingsins vinnunevnd.

? Tí gjørdu vit av at býta byggiætlanina sundur í tvey, so at sjálvur tunnilin var í einari útbjóðing og vegirnir í einari. Og vegirnir bjóðaðu vit bara út til føroyskar arbeiðstakarar, har sluppu útlendingar ikki upp í part.

? Og tað stríðir ímóti hesum málsetninginum, at Byggitek ætlar at hava Pihl & Søn til undirarbeiðstakara, sum skal gera ein munandi part av arbeiðnum.

Klæmint Weihe sigur, at tað er ein orsøk til, at J&K Petersen liggur best fyri at fáa arbeiðið.

Hann leggur afturat, at í hesum sambandinum verður E. Pihl & Søn í Føroyum ikki mettur at verða ein føroyskur arbeiðstakari, hóast felagið er skrásett her.

?Tí vórðu teir ikki bodnir uppí lisitatiónina-tað var við vilja, leggur nevndarformaðurin afturat.


Breyt tagnarskylduna

Kæmint Weihe dylir heldur ikki fyri, at hann er rættiliga ónøgdir við leiklutin hjá Landsverkfrøðinginum í hesum málinum.

?Landsverkfrøðingurin og Vágatunnilin hava gjørt eina skrivliga avtalu um vegagerðina. ? Eftir hesi avtaluni skuldi Landsverkfrøðingurin umboða okkum í sambandi við vegagerðina. ? Hetta er ein avtala, sum varð gjørd, áðrenn løgtingslógin um tunnilin varð samtykt og hon hevur púra onki at gera við tað eftirlit, sum Landsverkfrøðingurin skal hava av sjálvum tunnilsarbeiðnum.

? Í avtaluni, sum báðir partar hava skrivað undir, stendur eisini, at partarnir hava tagnarskyldu.

? Men tíverri má eg ásanna, at Landsverkfrøðingurin hevur brotið hesa tagnarskylduna, tá ið hann úttalar seg um málið í Sosialinum í seinastuni. Og tað er ómetaliga harmiligt, heldur Klæmint Weihe.

? Men tað er henda saman tagnarskyldan, sum forðar okkum í at fara í smálutir við teimum viðurskiftum, sum tilsamans gjørdu, at vit valdu tilboðið hjá J&K Petersen framum.

? Í hesi avtaluni stendur eisini, at Landsverkfrøðingurin skal í øllum førum seta seg væl og virðiliga inn í tilfarið, so at allir upplýsingarnir koma fram í tí tilmælinum, teir góvu okkum.

?Men tá ið Landsverkfrøðingiurin mælir til, at lata Byggitek, var tað neyðugt hjá okkum at útvega okkum fleiri upplýsingar fyri at kunna taka støðu til tilmælið.

? Landsverkfrðingurin hevði nevniliga ikki útvega teir neyðugu upplýsingarnar. Sostatt mugu vit staðfesta, at ráðgevingin frá teimum var ikki nøktandi.

?Tí gjørdu vit av at fara bæði til byggifelagið við lægsta og næstlægsta tilboðnum fyri at útvega okkum teir upplýsingarnar, sum ráðgevarin skuldi havt útvegað okkum.

Klæmint Weihe vísir eisini aftur pástandinum frá Byggitek um, at eisini Landsbyggifelagið hevur verið ein ráðgevari, sum hevur mælt til, at teir skuldu fáa arbeiðið.

? Tað er ikki rætt, Landsbyggifelagið er ikki við í hesum. Tað er Landsverkfrøðingurin, sum hevur gjørt tilmælið.


Onki politiskt trýst

Hann sigur, at síðani byrjað varð uppá hesa verkætlanina, hevur vágatunnilin ongantíð havt samband við politiska valdið og hevur ongantíð merkt nakra politiska uppílegging.

? Og vit hava heldur ongi politisk harraboð fingið, nú tað er blivið politiskt rumbul burturúr hesi útbjóðingini, sigur Klæmint Veihe.

Hann sigur tó, at teir hava fingið boð um at tosa við Byggitek, men tann fundurin kann í fyrsta lagi ikki vera fyrrenn í næstu viku, tí hesa vikuna er stjórin fyri P/F Vágatunnilin burturstaddur.

Ætlandi skuldi fundurin við Byggitek longu havt verið fríggjadagin, men hann var av ongum, tí Meistarafelagið noktaði limum sínum at samráðast við okkum, sigur Klæmint Weihe.

Heldur tú, at tann fundurin fer at broyta nakað?

?Tað vita vit ikki. Tað kann vera, at upplýsingar koma fram, sum vit ikki hava havt áðrenn og sum gera, at fortreytirnar broytast.